ผ้าทอลายหางกระรอก จากวรรณกรรมสร้างสรรค์สู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ ชุมชนเกาะยอ จังหวัดสงขลา
บทวิเคราะห์งานวิจัย
งานวิจัยเรื่อง "ผ้าทอลายหางกระรอก จากวรรณกรรมสร้างสรรค์สู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ ชุมชนเกาะยอ จังหวัดสงขลา" นี้เป็นงานวิจัยเชิงผสมผสานที่น่าสนใจ โดยนำเอาเรื่องสั้น "ผ้าทอลายหางกระรอก" มาเป็นจุดเริ่มต้นในการวิเคราะห์องค์ความรู้และคุณค่าของผ้าทอลายหางกระรอกจากสองมิติ คือ มิติของวรรณกรรมและมิติของชุมชนผู้ผลิตจริงที่เกาะยอ จังหวัดสงขลา การใช้ระเบียบวิธีการวิจัยเชิงเอกสาร, เชิงคุณภาพ และเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ทำให้ได้ข้อมูลที่ครอบคลุมทั้งด้านประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม กระบวนการผลิต และมุมมองของผู้เกี่ยวข้อง
จุดเด่นของงานวิจัยนี้คือการเชื่อมโยงวรรณกรรมเข้ากับการพัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์ เรื่องสั้น "ผ้าทอลายหางกระรอก" ไม่ได้เป็นเพียงแค่เรื่องเล่า แต่กลายเป็นเครื่องมือกระตุ้นให้ชุมชนหันกลับมาให้ความสำคัญกับภูมิปัญญาการทอผ้าดั้งเดิม งานวิจัยได้วิเคราะห์องค์ประกอบสำคัญจากเรื่องสั้น ได้แก่ ประวัติศาสตร์การทอผ้า การสืบทอดภูมิปัญญา และปัญหาการผูกขาดทางการค้า การนำข้อมูลเหล่านี้มาประกอบกับข้อมูลเชิงคุณภาพจากการสัมภาษณ์ช่างทอและผู้รู้ในชุมชน ทำให้ได้ภาพที่สมบูรณ์ยิ่งขึ้น เกี่ยวกับกระบวนการทอผ้าตั้งแต่การเตรียมด้ายจนถึงการสร้างลวดลาย ที่สำคัญคือ การวิเคราะห์คุณค่าของผ้าทอลายหางกระรอกซึ่งไม่เพียงแต่เป็นอาชีพและอาภรณ์ แต่ยังสะท้อนถึงความเชื่อมโยงระหว่างลวดลายกับทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่นอย่างทะเลสาบสงขลาอีกด้วย
การนำเสนอวิธีการฟื้นฟูภูมิปัญญาผ้าทอลายหางกระรอกสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ เป็นอีกส่วนที่น่าสนใจ การจัดประชุมช่างทอและผู้ประกอบการ การคืนองค์ความรู้ผ่านเวทีเสวนา และการออกแบบผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ เช่น กล่องกระดาษทิชชู กระเป๋า และหมอนอิง ล้วนเป็นกระบวนการที่แสดงให้เห็นถึงการบูรณาการองค์ความรู้จากหลายมิติ การออกแบบผลิตภัณฑ์ที่คำนึงถึงทั้งความสวยงาม ประโยชน์ใช้สอย และความต้องการของตลาด เป็นกลยุทธ์ที่สำคัญในการเพิ่มมูลค่าให้กับผ้าทอ และทำให้ผ้าทอลายหางกระรอกสามารถแข่งขันในตลาดได้อย่างมีประสิทธิภาพ
อย่างไรก็ตาม งานวิจัยอาจมีข้อจำกัดบางประการ เช่น ขนาดตัวอย่างที่อาจไม่เพียงพอต่อการสรุปผลทั่วไป หรือรายละเอียดบางอย่างเกี่ยวกับการตลาดและการจัดจำหน่ายที่อาจยังไม่ครอบคลุม การขยายผลงานวิจัยไปสู่การสร้างความยั่งยืนให้กับชุมชน อาจนับเป็นความท้าทายในระยะยาว การศึกษาผลกระทบระยะยาวต่อชุมชน เช่น การเพิ่มรายได้ การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต การอนุรักษ์ภูมิปัญญา ก็เป็นเรื่องที่น่าสนใจที่จะศึกษาต่อยอดในอนาคต
โดยสรุป งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยที่มีคุณค่า โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการนำองค์ความรู้จากวรรณกรรมมาใช้เป็นแรงขับเคลื่อนในการพัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของชุมชน เป็นแบบอย่างที่ดีในการบูรณาการองค์ความรู้จากหลายสาขา และเป็นแนวทางที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้กับการอนุรักษ์และพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นอื่นๆ ได้
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมใด
งานวิจัยนี้เหมาะอย่างยิ่งกับอุตสาหกรรมสิ่งทอ อุตสาหกรรมการออกแบบผลิตภัณฑ์ และอุตสาหกรรมท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์
เหตุผล:
- อุตสาหกรรมสิ่งทอ: งานวิจัยนี้ให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับกระบวนการผลิตผ้าทอลายหางกระรอก รวมถึงเทคนิคการทอ ลวดลาย และการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ข้อมูลเหล่านี้สามารถนำไปปรับใช้ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์สิ่งทออื่นๆ การปรับปรุงกระบวนการผลิต และการสร้างนวัตกรรมใหม่ๆ ในอุตสาหกรรมสิ่งทอได้
- อุตสาหกรรมการออกแบบผลิตภัณฑ์: งานวิจัยได้นำเสนอตัวอย่างการออกแบบผลิตภัณฑ์จากผ้าทอลายหางกระรอก เช่น กล่องกระดาษทิชชู กระเป๋า และหมอนอิง ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความคิดสร้างสรรค์และความสามารถในการนำผ้าทอมาสร้างมูลค่าเพิ่ม ข้อมูลนี้เป็นประโยชน์อย่างยิ่งสำหรับนักออกแบบผลิตภัณฑ์ในการสร้างสรรค์งานออกแบบที่ผสมผสานความเป็นไทยเข้ากับความทันสมัย
- อุตสาหกรรมท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์: การอนุรักษ์และส่งเสริมผ้าทอลายหางกระรอกเป็นส่วนสำคัญในการพัฒนาการท่องเที่ยวชุมชน งานวิจัยนี้สามารถนำไปใช้ในการสร้างแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม การจัดกิจกรรม workshop การทอผ้า และการสร้างรายได้ให้กับชุมชนได้ นอกจากนี้ ผลิตภัณฑ์จากผ้าทอลายหางกระรอกยังสามารถเป็นสินค้าที่ระลึกสำหรับนักท่องเที่ยวได้อีกด้วย
งานวิจัยนี้เหมาะกับอาชีพใด
งานวิจัยนี้เหมาะสำหรับนักออกแบบผลิตภัณฑ์ ช่างทอผ้า นักวิจัย ผู้ประกอบการ และนักท่องเที่ยววิชาชีพ
เหตุผล:
- นักออกแบบผลิตภัณฑ์: งานวิจัยนี้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการออกแบบผลิตภัณฑ์จากผ้าทอลายหางกระรอก ซึ่งสามารถนำไปใช้เป็นแรงบันดาลใจในการออกแบบผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ และการสร้างนวัตกรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งการออกแบบที่ผสมผสานความเป็นไทยเข้ากับความทันสมัย
- ช่างทอผ้า: งานวิจัยนี้ช่วยฟื้นฟูและส่งเสริมภูมิปัญญาการทอผ้า และให้ข้อมูลเกี่ยวกับเทคนิคการทอ ลวดลาย และกระบวนการผลิต ซึ่งเป็นประโยชน์อย่างยิ่งสำหรับช่างทอผ้าในการพัฒนาฝีมือและสร้างสรรค์ผลงานใหม่ๆ
- นักวิจัย: งานวิจัยนี้เป็นตัวอย่างที่ดีของการวิจัยเชิงผสมผสาน ซึ่งสามารถนำไปเป็นแนวทางในการทำวิจัยเกี่ยวกับภูมิปัญญาท้องถิ่น การพัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์ และการอนุรักษ์วัฒนธรรม
- ผู้ประกอบการ: งานวิจัยนี้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ การตลาด และการจัดจำหน่าย ซึ่งเป็นประโยชน์อย่างยิ่งสำหรับผู้ประกอบการในการสร้างธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับผ้าทอลายหางกระรอก
- นักท่องเที่ยววิชาชีพ: งานวิจัยนี้ช่วยให้เข้าใจถึงความสำคัญของผ้าทอลายหางกระรอก และความเชื่อมโยงกับวัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชีวิตของชุมชน ซึ่งเป็นประโยชน์สำหรับการนำเสนอข้อมูลและการสร้างประสบการณ์การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม
| รหัสโครงการ : | 182512 |
| หัวหน้าโครงการ : | รองศาสตราจารย์ พรพันธุ์ เขมคุณาศัย |
| ปีงบประมาณ : | 2564 |
| หน่วยงาน : | มหาวิทยาลัยทักษิณ |
| สาขาวิจัย : | กลุ่มข้อมูลด้านเกษตรศาสตร์ |
| ประเภทโครงการ : | แผนงาน หรือชุดโครงการ |
| สถานะ : | ปิดโครงการ |
| คำสำคัญ : | |
| วัตถุประสงค์ : | 1.วิเคราะห์องค์ความรู้และคุณค่าผ้าทอลายหางกระรอกจากเรื่องสั้นผ้าทอลายหางกระรอกและจากชุมชนเกาะยอ ตำบลเกาะยอ จังหวัดสงขลา2.เพื่อฟื้นฟูภูมิปัญญาผ้าทอลายหางกระรอกสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ชุมชนเกาะยอ ตำบลเกาะยอ จังหวัดสงขลา ใช้ระเบียบวิธีการวิจัยแบบผสมผสาน ประกอบด้วยระเบียบวิธีการวิจัยเชิงเอกสาร (Documentary research) ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualtative Research) และระเบียบวิธีวิจัยเชิง ปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research) |
รองศาสตราจารย์ พรพันธุ์ เขมคุณาศัย. (2564). ผ้าทอลายหางกระรอก จากวรรณกรรมสร้างสรรค์สู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ ชุมชนเกาะยอ จังหวัดสงขลา. มหาวิทยาลัยทักษิณ. .
รองศาสตราจารย์ พรพันธุ์ เขมคุณาศัย. 2564. "ผ้าทอลายหางกระรอก จากวรรณกรรมสร้างสรรค์สู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ ชุมชนเกาะยอ จังหวัดสงขลา". มหาวิทยาลัยทักษิณ. .
รองศาสตราจารย์ พรพันธุ์ เขมคุณาศัย. "ผ้าทอลายหางกระรอก จากวรรณกรรมสร้างสรรค์สู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ ชุมชนเกาะยอ จังหวัดสงขลา". มหาวิทยาลัยทักษิณ, 2564. .
รองศาสตราจารย์ พรพันธุ์ เขมคุณาศัย. ผ้าทอลายหางกระรอก จากวรรณกรรมสร้างสรรค์สู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ ชุมชนเกาะยอ จังหวัดสงขลา. มหาวิทยาลัยทักษิณ; 2564. .