กลุ่มข้อมูลด้านเกษตรศาสตร์

โปรแกรมการประมาณความต้องการน้ำสำหรับไม้ผลเศรษฐกิจในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

... 14 กุมภาพันธ์ 2568
โปรแกรมการประมาณความต้องการน้ำสำหรับไม้ผลเศรษฐกิจในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ภาพนี้สร้างโดย Image GPT เมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2568

บทวิเคราะห์งานวิจัย

งานวิจัยนี้มุ่งพัฒนาโปรแกรมการประมาณความต้องการน้ำสำหรับไม้ผลเศรษฐกิจ 4 ชนิดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้แก่ พุทรานมสด ส้มโอทองดี มะม่วงน้ำดอกไม้สีทอง และกล้วยหอมทอง จุดเด่นของงานวิจัยนี้คือการสร้างโปรแกรมที่ใช้งานง่าย โดยอาศัยข้อมูลพื้นฐานที่เกษตรกรสามารถเข้าถึงได้ง่าย เช่น อุณหภูมิ ความชื้นสัมพัทธ์ และเส้นรอบวงลำต้น ซึ่งสามารถวัดได้จากสมาร์ทโฟน โปรแกรมคำนวณปริมาณน้ำที่ต้องการในหน่วยลิตร/ต้น/วัน ทำให้เกษตรกรสามารถบริหารจัดการน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ ลดการใช้น้ำที่มากเกินไปและประหยัดต้นทุน

ขั้นตอนการพัฒนาโปรแกรมเริ่มจากการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างสภาพอากาศ (อุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ์) กับอัตราการคายน้ำของพืช โดยใช้ค่า Vapor Pressure Deficit (VPD) เป็นตัวแปรสำคัญในการประเมินความต้องการน้ำ จากนั้นสร้างสมการความสัมพันธ์ระหว่าง VPD กับอัตราการไหลของน้ำในลำต้น (xylem sap flux density) สำหรับไม้ผลแต่ละชนิด ซึ่งแสดงถึงความเข้าใจในกลไกการใช้น้ำของพืชแต่ละชนิด ความแตกต่างของสมการแสดงให้เห็นถึงความจำเพาะของพืชแต่ละชนิดต่อปัจจัยแวดล้อม และจำเป็นต้องมีการพัฒนาสมการเฉพาะสำหรับแต่ละชนิด ความแม่นยำของแบบจำลองขึ้นอยู่กับความถูกต้องของสมการเหล่านี้และการวัดค่าต่างๆ

การทดสอบประสิทธิภาพของโปรแกรมในแปลงเกษตรกรแสดงให้เห็นว่าการให้น้ำตามโปรแกรมทำให้ความชื้นในดินใกล้เคียงหรือสูงกว่าวิธีการให้น้ำของเกษตรกร และผลผลิตของไม้ผลทั้ง 4 ชนิดไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญกับวิธีการให้น้ำแบบเดิม นี่แสดงให้เห็นว่าโปรแกรมมีความแม่นยำและสามารถนำไปใช้ได้จริง การที่ผลผลิตและคุณภาพไม่แตกต่างกันแสดงถึงความเหมาะสมของปริมาณน้ำที่คำนวณได้จากโปรแกรม ซึ่งช่วยให้เกษตรกรสามารถใช้น้ำอย่างคุ้มค่าและลดการสูญเสีย นอกจากนี้ ยังพบว่าคุณสมบัติของดินและปริมาณธาตุอาหารในดินและพืชก็ไม่แตกต่างกัน ซึ่งบ่งชี้ว่าการให้น้ำตามโปรแกรมไม่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของดิน การเจริญเติบโตของพืช และคุณค่าทางโภชนาการของผลผลิต

อย่างไรก็ตาม งานวิจัยนี้มีข้อจำกัดบางประการ เช่น การศึกษาครอบคลุมเฉพาะ 4 ชนิดของไม้ผลในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ อาจจำเป็นต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อขยายไปยังไม้ผลชนิดอื่นๆ และพื้นที่อื่นๆ เพื่อให้โปรแกรมมีความครอบคลุมมากขึ้น นอกจากนี้ การพัฒนาสมการความสัมพันธ์ระหว่าง VPD และอัตราการไหลของน้ำในลำต้น อาจต้องมีการปรับปรุงให้มีความแม่นยำยิ่งขึ้น โดยการเพิ่มปัจจัยอื่นๆ ที่มีผลต่อการคายน้ำของพืช เช่น ความเร็วลม แสงแดด และชนิดของดิน การวิจัยเพิ่มเติมเพื่อตรวจสอบความแม่นยำของโปรแกรมในสภาพอากาศที่แตกต่างกัน เช่น ฤดูแล้งที่รุนแรง หรือฤดูฝนที่ยาวนาน ก็เป็นสิ่งที่ควรพิจารณา การศึกษาความเป็นไปได้ในการใช้เซ็นเซอร์วัดความชื้นในดินเพื่อปรับปรุงความแม่นยำของการคำนวณปริมาณน้ำที่ต้องการก็เป็นอีกแนวทางหนึ่งที่น่าสนใจ

งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมใด

งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมเกษตรกรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุตสาหกรรมการปลูกไม้ผล เนื่องจากโปรแกรมที่พัฒนาขึ้นช่วยให้เกษตรกรสามารถบริหารจัดการน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ ลดต้นทุนการผลิต เพิ่มผลผลิต และปรับปรุงคุณภาพผลผลิต นอกจากนี้ยังส่งเสริมการใช้น้ำอย่างยั่งยืน ลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และสามารถนำไปใช้ในอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการแปรรูปไม้ผล เช่น โรงงานผลิตน้ำผลไม้ หรือโรงงานแปรรูปผลไม้แห้ง ซึ่งสามารถวางแผนการผลิตได้อย่างแม่นยำมากขึ้น โดยรู้ปริมาณวัตถุดิบที่แน่นอนจากการคำนวณปริมาณน้ำที่เหมาะสม

งานวิจัยนี้เหมาะกับอาชีพใด

งานวิจัยนี้เหมาะกับเกษตรกรที่ปลูกไม้ผล โดยเฉพาะในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เนื่องจากโปรแกรมใช้งานง่าย และสามารถช่วยให้เกษตรกรลดต้นทุนการใช้น้ำ เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต และเพิ่มรายได้ นอกจากนี้ยังเหมาะกับนักวิชาการด้านการเกษตร หรือเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมการเกษตร ที่สามารถนำโปรแกรมไปใช้ในการให้คำแนะนำแก่เกษตรกร และพัฒนาเทคโนโลยีการเกษตรต่อไป รวมถึงวิศวกรเกษตร ที่สามารถนำไปปรับปรุงและพัฒนาโปรแกรมให้ดียิ่งขึ้น

สร้างบทวิเคราะห์โดย Gemini เมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2568
รหัสโครงการ : 7182
หัวหน้าโครงการ : รศ.ดร. สุภัทร์ อิศรางกูร ณ อยุธยา
ปีงบประมาณ : 2563
หน่วยงาน : มหาวิทยาลัยขอนแก่น
สาขาวิจัย : กลุ่มข้อมูลด้านเกษตรศาสตร์
ประเภทโครงการ : โครงการเดี่ยว
สถานะ : ปิดโครงการ
คำสำคัญ :
วัตถุประสงค์ : เพื่อให้ได้โปรแกรมการประมาณความต้องการน้ำอย่างง่ายของ ส้มโอ มะม่วง พุทรา และกล้วย ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เพื่อทดสอบประสิทธิภาพของโปรแกรมความต้องการน้ำของไม้ผลเศรษฐกิจที่พัฒนาขึ้นในระดับแปลงเกษตรกร

รศ.ดร. สุภัทร์ อิศรางกูร ณ อยุธยา. (2563). โปรแกรมการประมาณความต้องการน้ำสำหรับไม้ผลเศรษฐกิจในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. มหาวิทยาลัยขอนแก่น. กาฬสินธุ์, ขอนแก่น, ชัยภูมิ.

รศ.ดร. สุภัทร์ อิศรางกูร ณ อยุธยา. 2563. "โปรแกรมการประมาณความต้องการน้ำสำหรับไม้ผลเศรษฐกิจในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ". มหาวิทยาลัยขอนแก่น. กาฬสินธุ์, ขอนแก่น, ชัยภูมิ.

รศ.ดร. สุภัทร์ อิศรางกูร ณ อยุธยา. "โปรแกรมการประมาณความต้องการน้ำสำหรับไม้ผลเศรษฐกิจในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ". มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2563. กาฬสินธุ์, ขอนแก่น, ชัยภูมิ.

รศ.ดร. สุภัทร์ อิศรางกูร ณ อยุธยา. โปรแกรมการประมาณความต้องการน้ำสำหรับไม้ผลเศรษฐกิจในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2563. กาฬสินธุ์, ขอนแก่น, ชัยภูมิ.

Creative Commons : CC

Creative Commons
Attribution ให้เผยแพร่ ดัดแปลง โดยต้องระบุที่มา