การพัฒนาแบบคัดกรองภาวะสมองเสื่อมระยะเริ่มแรกด้วยคอมพิวเตอร์แบบรวดเร็วและบูรณาการพหุประสาทร่วมกับคลื่นไฟฟ้าสมองและการเรียนรู้ของเครื่องในผู้สูงอายุในชุมชนเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก
บทวิเคราะห์งานวิจัย
งานวิจัยนี้มุ่งพัฒนาโปรแกรมคอมพิวเตอร์สำหรับคัดกรองภาวะสมองเสื่อมระยะเริ่มแรกในผู้สูงอายุอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ โดยอาศัยหลักการบูรณาการพหุประสาท (multisensory integration) ร่วมกับการวิเคราะห์คลื่นไฟฟ้าสมอง (EEG) และเทคนิคการเรียนรู้ของเครื่อง (machine learning) นี่เป็นงานวิจัยที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากภาวะสมองเสื่อมระยะเริ่มแรกเป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุ และการตรวจคัดกรองที่รวดเร็วและแม่นยำมีความจำเป็นอย่างมากในการวินิจฉัยและรักษาอย่างทันท่วงที
จุดเด่นของงานวิจัยนี้คือการบูรณาการหลายองค์ประกอบเข้าด้วยกัน ไม่ใช่เพียงแค่การประเมินทางด้านพฤติกรรมเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการประมวลผลข้อมูลจากคลื่นไฟฟ้าสมอง ซึ่งเป็นข้อมูลเชิงชีวภาพที่สะท้อนถึงการทำงานของสมองโดยตรง การนำเทคนิคการเรียนรู้ของเครื่องมาใช้ช่วยเพิ่มความแม่นยำในการวิเคราะห์ข้อมูล โดยเฉพาะการใช้ขั้นตอนวิธีแบบ neural network ซึ่งมีความสามารถในการเรียนรู้รูปแบบที่ซับซ้อนจากข้อมูลปริมาณมาก การใช้หลายขั้นตอนวิธีการเรียนรู้ของเครื่อง (random forest, linear support vector classification, k-nearest neighbors, และ neural network) ช่วยในการเปรียบเทียบและตรวจสอบความถูกต้องของผลลัพธ์ ทำให้มีความน่าเชื่อถือสูงขึ้น
การออกแบบโปรแกรมให้ใช้เวลาในการทดสอบน้อยกว่า 15 นาที เป็นจุดแข็งสำคัญอีกประการหนึ่ง เนื่องจากความรวดเร็วช่วยเพิ่มความสะดวกในการใช้งาน และลดภาระของทั้งผู้รับการตรวจและผู้ให้บริการ การออกแบบกิจกรรมทดสอบ 3 กิจกรรมครอบคลุมการมอง การได้ยิน และการบูรณาการพหุประสาท ช่วยลดข้อจำกัดในการประเมินเฉพาะด้านใดด้านหนึ่ง และให้ภาพรวมของความสามารถทางประสาทสัมผัสที่ครอบคลุมมากขึ้น
อย่างไรก็ตาม งานวิจัยนี้ยังมีข้อจำกัดบางประการที่ควรพิจารณา เช่น กลุ่มตัวอย่างที่มีขนาดค่อนข้างจำกัด (120 คน) อาจทำให้ผลการวิจัยยังไม่สามารถสรุปได้อย่างทั่วไป ควรมีการศึกษาเพิ่มเติมกับกลุ่มตัวอย่างที่มีขนาดใหญ่และมีความหลากหลายมากขึ้น เพื่อยืนยันความเที่ยงตรงและความถูกต้องของโปรแกรมคัดกรอง นอกจากนี้ ควรมีการตรวจสอบความถูกต้องของโปรแกรมคัดกรองนี้กับวิธีการวินิจฉัยอื่นๆ เช่น การตรวจโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อประเมินประสิทธิภาพในการจำแนกผู้ป่วยและผู้ที่ไม่ป่วยอย่างแท้จริง การศึกษาความไว (sensitivity) และความจำเพาะ (specificity) ของโปรแกรมจะช่วยให้เข้าใจประสิทธิภาพในการตรวจจับผู้ป่วยและไม่ให้ผลบวกเท็จหรือผลลบเท็จมากเกินไป
แม้จะมีข้อจำกัดบางประการ งานวิจัยนี้เป็นการพัฒนาที่สำคัญและก้าวหน้า การสร้างโปรแกรมคัดกรองภาวะสมองเสื่อมระยะเริ่มแรกที่รวดเร็ว แม่นยำ และใช้งานง่าย จะช่วยให้สามารถตรวจคัดกรองผู้สูงอายุได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น นำไปสู่การวินิจฉัยและการรักษาที่ทันท่วงที และช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ การใช้เทคโนโลยีทางการแพทย์และคอมพิวเตอร์ร่วมกันเป็นแนวทางที่น่าสนใจและมีศักยภาพสูงในการแก้ปัญหาสุขภาพของประชากรสูงอายุที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมใด
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมเทคโนโลยีทางการแพทย์ (MedTech) อุตสาหกรรมซอฟต์แวร์ทางการแพทย์ และอุตสาหกรรมผู้สูงอายุ เหตุผลคือ:
-
อุตสาหกรรมเทคโนโลยีทางการแพทย์ (MedTech): โปรแกรมคัดกรองที่พัฒนาขึ้นสามารถนำไปพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์ เช่น อุปกรณ์คัดกรองภาวะสมองเสื่อมแบบพกพา หรือระบบคัดกรองออนไลน์ ซึ่งสามารถจำหน่ายให้กับโรงพยาบาล คลินิก หรือศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ การพัฒนาต่อยอดสามารถนำไปสู่การสร้างรายได้และการขยายตลาดได้อย่างกว้างขวาง
-
อุตสาหกรรมซอฟต์แวร์ทางการแพทย์: โปรแกรมคัดกรองนี้เป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้เทคโนโลยีการเรียนรู้ของเครื่อง สามารถนำไปพัฒนาต่อยอดให้มีความซับซ้อนและครอบคลุมมากขึ้น เช่น เพิ่มฟังก์ชันการวิเคราะห์ข้อมูลผู้ป่วย การสร้างรายงาน หรือการเชื่อมโยงกับระบบฐานข้อมูลทางการแพทย์อื่นๆ
-
อุตสาหกรรมผู้สูงอายุ: ด้วยจำนวนประชากรสูงอายุที่เพิ่มขึ้น ความต้องการระบบคัดกรองภาวะสมองเสื่อมที่มีประสิทธิภาพและเข้าถึงง่ายก็เพิ่มขึ้นตามไปด้วย โปรแกรมคัดกรองนี้สามารถช่วยลดภาระของบุคลากรทางการแพทย์ และช่วยให้ผู้สูงอายุเข้าถึงการตรวจคัดกรองได้สะดวกและรวดเร็วมากขึ้น
งานวิจัยนี้เหมาะกับอาชีพใด
งานวิจัยนี้เหมาะกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านประสาทวิทยา นักประสาทวิทยา นักจิตวิทยาคลินิก นักวิทยาศาสตร์ข้อมูล วิศวกรชีวการแพทย์ และนักพัฒนาซอฟต์แวร์ เหตุผลคือ:
-
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านประสาทวิทยา และ นักประสาทวิทยา: สามารถนำโปรแกรมคัดกรองนี้ไปใช้ในการวินิจฉัยเบื้องต้น ช่วยประหยัดเวลาและทรัพยากรในการตรวจวินิจฉัย และสามารถใช้เป็นเครื่องมือเสริมในการตัดสินใจทางการแพทย์
-
นักจิตวิทยาคลินิก: สามารถใช้โปรแกรมในการประเมินความเสี่ยงของภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ และวางแผนการรักษาที่เหมาะสม
-
นักวิทยาศาสตร์ข้อมูล และ วิศวกรชีวการแพทย์: สามารถนำข้อมูลและเทคนิคในงานวิจัยนี้ไปพัฒนาต่อยอด เช่น ปรับปรุงขั้นตอนวิธีการเรียนรู้ของเครื่อง เพิ่มความแม่นยำของการคัดกรอง หรือพัฒนาฟังก์ชันการใช้งานที่ดียิ่งขึ้น
-
นักพัฒนาซอฟต์แวร์: สามารถนำโปรแกรมนี้ไปพัฒนาต่อยอด ปรับปรุง และบำรุงรักษา เพื่อให้โปรแกรมมีความเสถียร ใช้งานง่าย และมีประสิทธิภาพมากขึ้น
| รหัสโครงการ : | 7246 |
| หัวหน้าโครงการ : | ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. พีร วงศ์อุปราช |
| ปีงบประมาณ : | 2563 |
| หน่วยงาน : | มหาวิทยาลัยบูรพา |
| สาขาวิจัย : | กลุ่มข้อมูลด้านวิทยาศาสตร์การแพทย์และสุขภาพ |
| ประเภทโครงการ : | โครงการเดี่ยว |
| สถานะ : | ปิดโครงการ |
| คำสำคัญ : | |
| วัตถุประสงค์ : | 1. เพื่อพัฒนาแบบคัดกรองทางคอมพิวเตอร์แบบรวดเร็วและบูรณาการพหุประสาทสำหรับการตรวจหาภาวะสมองเสื่อมระยะเริ่มแรกในผู้สูงอายุไทยในชุมชน2. เพื่อทดสอบความตรง (Validity) และความเที่ยง (Reliability) ของแบบคัดกรองทางคอมพิวเตอร์ที่พัฒนาขึ้น |
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. พีร วงศ์อุปราช. (2563). การพัฒนาแบบคัดกรองภาวะสมองเสื่อมระยะเริ่มแรกด้วยคอมพิวเตอร์แบบรวดเร็วและบูรณาการพหุประสาทร่วมกับคลื่นไฟฟ้าสมองและการเรียนรู้ของเครื่องในผู้สูงอายุในชุมชนเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก. มหาวิทยาลัยบูรพา. ชลบุรี.
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. พีร วงศ์อุปราช. 2563. "การพัฒนาแบบคัดกรองภาวะสมองเสื่อมระยะเริ่มแรกด้วยคอมพิวเตอร์แบบรวดเร็วและบูรณาการพหุประสาทร่วมกับคลื่นไฟฟ้าสมองและการเรียนรู้ของเครื่องในผู้สูงอายุในชุมชนเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก". มหาวิทยาลัยบูรพา. ชลบุรี.
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. พีร วงศ์อุปราช. "การพัฒนาแบบคัดกรองภาวะสมองเสื่อมระยะเริ่มแรกด้วยคอมพิวเตอร์แบบรวดเร็วและบูรณาการพหุประสาทร่วมกับคลื่นไฟฟ้าสมองและการเรียนรู้ของเครื่องในผู้สูงอายุในชุมชนเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก". มหาวิทยาลัยบูรพา, 2563. ชลบุรี.
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. พีร วงศ์อุปราช. การพัฒนาแบบคัดกรองภาวะสมองเสื่อมระยะเริ่มแรกด้วยคอมพิวเตอร์แบบรวดเร็วและบูรณาการพหุประสาทร่วมกับคลื่นไฟฟ้าสมองและการเรียนรู้ของเครื่องในผู้สูงอายุในชุมชนเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก. มหาวิทยาลัยบูรพา; 2563. ชลบุรี.