การสร้างและประยุกต์ใช้แบบจำลองการถดถอยการใช้ที่ดิน (LUR) ในการประเมิน PM2.5 ในเขตกรุงเทพมหานคร
บทวิเคราะห์งานวิจัย
งานวิจัยเรื่อง "การสร้างและประยุกต์ใช้แบบจำลองการถดถอยการใช้ที่ดิน (LUR) ในการประเมิน PM2.5 ในเขตกรุงเทพมหานคร" นี้ มุ่งเน้นแก้ปัญหาการขาดข้อมูล PM2.5 ที่ครอบคลุมทั่วทั้งกรุงเทพฯ เนื่องจากสถานีตรวจวัดมีจำนวนจำกัด งานวิจัยจึงนำเสนอวิธีการสร้างแบบจำลอง Land Use Regression (LUR) เพื่อประมาณค่า PM2.5 ในพื้นที่ที่ไม่มีสถานีตรวจวัด โดยใช้ข้อมูล PM2.5 จากสถานีตรวจวัดในอดีต 10 ปี ประกอบกับข้อมูลการใช้ที่ดิน ข้อมูลอุตุนิยมวิทยา และภาพถ่ายดาวเทียม ซึ่งเป็นการผสมผสานข้อมูลเชิงพื้นที่และเชิงเวลาอย่างมีประสิทธิภาพ
วิธีการวิจัยใช้สมการถดถอยพหุคูณแบบการวัดซ้ำ (repeated measurement) ซึ่งมีความเหมาะสมกับข้อมูลที่มีลักษณะการวัดซ้ำในหลายๆ เวลาและสถานที่ การใช้ข้อมูลย้อนหลังตั้งแต่ปี 2560 ถึง 2564 ทำให้แบบจำลองมีความแม่นยำและครอบคลุมความแปรปรวนของปัจจัยต่างๆ ผลการวิจัยพบว่า PM2.5 มีความสัมพันธ์กับปัจจัยทางอุตุนิยมวิทยา เช่น PM10, NO2 และ O3 และมีความสัมพันธ์กับการใช้ที่ดินอย่างชัดเจน โดยพบว่าปริมาณ PM2.5 สูงในพื้นที่ฝั่งตะวันตกและเหนือของกรุงเทพฯ ซึ่งสอดคล้องกับลักษณะการกระจายตัวของแหล่งกำเนิดมลพิษ
แบบจำลอง LUR ที่พัฒนาขึ้นสามารถอธิบายความแปรปรวนของ PM2.5 ได้ถึง 78% (R² = 0.78) และมีค่าความแม่นยำในการตรวจสอบความถูกต้อง (Cross-validation R²) สูงถึง 0.76 ซึ่งแสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพของแบบจำลอง นอกจากนี้ การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างการใช้ที่ดินกับ PM2.5 ยังช่วยระบุพื้นที่ที่มีความเสี่ยงสูง เช่น พื้นที่ที่มีถนนหนาแน่น การคมนาคมขนส่ง และอุตสาหกรรม ซึ่งเป็นข้อมูลที่สำคัญสำหรับการวางแผนการจัดการคุณภาพอากาศในอนาคต
งานวิจัยนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการบริหารจัดการคุณภาพอากาศในกรุงเทพฯ เนื่องจากสามารถใช้แบบจำลอง LUR เพื่อประมาณค่า PM2.5 ในพื้นที่ที่ไม่มีสถานีตรวจวัด ช่วยให้การติดตามและตรวจสอบคุณภาพอากาศมีประสิทธิภาพมากขึ้น และนำไปสู่การวางแผนการลดมลพิษได้อย่างมีประสิทธิภาพ ความแม่นยำของแบบจำลองที่สูง รวมถึงการวิเคราะห์ความสัมพันธ์กับปัจจัยต่างๆ ทำให้สามารถนำไปใช้ในการวางแผนการใช้ที่ดิน การบริหารจัดการจราจร และการกำหนดนโยบายด้านสิ่งแวดล้อมได้ ซึ่งจะนำไปสู่การลดผลกระทบต่อสุขภาพประชาชนในระยะยาว นอกจากนี้ ยังสามารถนำไปใช้ในการประเมินผลกระทบต่อสุขภาพจาก PM2.5 ได้อีกด้วย ซึ่งเป็นข้อมูลสำคัญในการกำหนดนโยบายสาธารณสุขที่เหมาะสม
ความโดดเด่นของงานวิจัยนี้คือการบูรณาการข้อมูลจากหลายแหล่ง ทั้งข้อมูลเชิงสังเกต ข้อมูลเชิงพื้นที่ และข้อมูลเชิงเวลา ทำให้ได้ผลลัพธ์ที่มีความครอบคลุมและแม่นยำ การใช้แบบจำลอง LUR เป็นวิธีการที่ประหยัดต้นทุน และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ในพื้นที่อื่นๆ ที่มีปัญหาฝุ่นละอองในลักษณะเดียวกัน การศึกษานี้จึงถือเป็นงานวิจัยที่มีคุณค่า และมีประโยชน์ต่อการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชนในกรุงเทพมหานครและพื้นที่อื่นๆ ที่เผชิญปัญหาฝุ่นละออง PM2.5
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมใด
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมด้านสิ่งแวดล้อม บริษัทที่ปรึกษาสิ่งแวดล้อม และหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องกับการจัดการคุณภาพอากาศ เนื่องจากแบบจำลอง LUR ที่พัฒนาขึ้นสามารถนำไปใช้ในการประเมินและพยากรณ์ปริมาณ PM2.5 ช่วยในการวางแผนการจัดการมลพิษ และการกำหนดนโยบายด้านสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้ ยังเหมาะกับอุตสาหกรรมการขนส่ง เนื่องจากแบบจำลองสามารถใช้ในการประเมินผลกระทบของการคมนาคมขนส่งต่อคุณภาพอากาศ และนำไปสู่การวางแผนการจัดการจราจรที่เหมาะสม อุตสาหกรรมการวางแผนเมืองและการพัฒนาที่อยู่อาศัย สามารถใช้ข้อมูลความสัมพันธ์ระหว่างการใช้ที่ดินกับ PM2.5 เพื่อการวางผังเมืองและการพัฒนาพื้นที่อย่างยั่งยืน ลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และสุขภาพของประชาชนได้
งานวิจัยนี้เหมาะกับอาชีพใด
งานวิจัยนี้เหมาะกับนักวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม นักวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพื้นที่ (GIS Specialist) นักวางแผนเมือง นักวิชาการสาธารณสุข และเจ้าหน้าที่ภาครัฐที่เกี่ยวข้องกับการจัดการคุณภาพอากาศ เนื่องจากงานวิจัยนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับการสร้างและประยุกต์ใช้แบบจำลอง LUR การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพื้นที่ และการตีความผลลัพธ์ ซึ่งเป็นทักษะที่จำเป็นสำหรับอาชีพเหล่านี้ นอกจากนี้ ยังเหมาะกับนักศึกษาที่กำลังศึกษาในสาขาที่เกี่ยวข้อง เช่น สิ่งแวดล้อม ภูมิศาสตร์ สาธารณสุข และการวางแผนเมือง เพื่อเป็นแนวทางในการศึกษาวิจัยเพิ่มเติม
| รหัสโครงการ : | 30115 |
| หัวหน้าโครงการ : | ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ไกรวุฒิ กัลวิชา |
| ปีงบประมาณ : | 2563 |
| หน่วยงาน : | จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย |
| สาขาวิจัย : | กลุ่มข้อมูลด้านวิทยาศาสตร์ธรรมชาติ |
| ประเภทโครงการ : | โครงการเดี่ยว |
| สถานะ : | ปิดโครงการ |
| คำสำคัญ : | |
| วัตถุประสงค์ : | ประเมินความสัมพันธ์ระหว่างฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM2.5) ปัจจัยทางอุตุนิยมวิทยาและการใช้ที่ดิน พัฒนาแบบจำลองการถดถอยการใช้ที่ดินเพื่อพยากรณ์ปริมาณฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM2.5) ในเขตกรุงเทพมหานคร |
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ไกรวุฒิ กัลวิชา. (2563). การสร้างและประยุกต์ใช้แบบจำลองการถดถอยการใช้ที่ดิน (LUR) ในการประเมิน PM2.5 ในเขตกรุงเทพมหานคร. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร.
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ไกรวุฒิ กัลวิชา. 2563. "การสร้างและประยุกต์ใช้แบบจำลองการถดถอยการใช้ที่ดิน (LUR) ในการประเมิน PM2.5 ในเขตกรุงเทพมหานคร". จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร.
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ไกรวุฒิ กัลวิชา. "การสร้างและประยุกต์ใช้แบบจำลองการถดถอยการใช้ที่ดิน (LUR) ในการประเมิน PM2.5 ในเขตกรุงเทพมหานคร". จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2563. กรุงเทพมหานคร.
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ไกรวุฒิ กัลวิชา. การสร้างและประยุกต์ใช้แบบจำลองการถดถอยการใช้ที่ดิน (LUR) ในการประเมิน PM2.5 ในเขตกรุงเทพมหานคร. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2563. กรุงเทพมหานคร.