กลุ่มข้อมูลด้านวิทยาศาสตร์การแพทย์และสุขภาพ

การทำนายโรคแบบไม่รุกล้ำของมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกด้วยเรดิโอมิกส์

... 21 กุมภาพันธ์ 2568
การทำนายโรคแบบไม่รุกล้ำของมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกด้วยเรดิโอมิกส์
ภาพนี้สร้างโดย Image GPT เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2568

บทวิเคราะห์งานวิจัย

งานวิจัยนี้ศึกษาการใช้เทคนิคเรดิโอมิกส์ (Radiomics) ในการทำนายโรคมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูก (Nasopharyngeal Carcinoma; NPC) ซึ่งเป็นมะเร็งศีรษะและลำคอชนิดร้ายแรงและพบได้บ่อยในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และจีนตอนใต้ จุดเด่นของงานวิจัยนี้อยู่ที่การนำข้อมูลเชิงปริมาณจากภาพทางการแพทย์ (เช่น ภาพ CT scan) มาวิเคราะห์เพื่อสร้างแบบจำลองในการทำนายโอกาสการรอดชีวิตของผู้ป่วย แทนที่จะพึ่งพาเพียงข้อมูลทางคลินิกแบบดั้งเดิม เช่น การจัดระยะโรคตามระบบ TNM หรือปริมาณไวรัส Epstein-Barr ในเลือด

งานวิจัยมุ่งเน้นการพัฒนาตัวบ่งชี้ชีวภาพ (biomarker) สองประเภท: (1) ตัวบ่งชี้ชีวภาพจากเรดิโอมิกส์ (radiomic biomarker) ซึ่งดึงข้อมูลจากลักษณะต่างๆ ของก้อนมะเร็งในภาพ CT เช่น ขนาด รูปร่าง ความเข้มของว็อกเซล (voxel) และพื้นผิว และ (2) ตัวบ่งชี้ชีวภาพแบบผสมผสาน (combined radiomic-clinical biomarker) ซึ่งรวมข้อมูลจากเรดิโอมิกส์เข้ากับข้อมูลทางคลินิก เป้าหมายคือการเปรียบเทียบประสิทธิภาพการทำนายของตัวบ่งชี้ชีวภาพทั้งสองประเภทนี้กับวิธีการแบบเดิมที่ใช้ข้อมูลทางคลินิกเพียงอย่างเดียว เพื่อประเมินว่าการเพิ่มเติมข้อมูลจากเรดิโอมิกส์จะช่วยปรับปรุงความแม่นยำในการทำนายผลลัพธ์ของผู้ป่วยได้หรือไม่

ความสำคัญของงานวิจัยนี้คือการนำเสนอวิธีการที่ไม่รุกล้ำ (non-invasive) ในการประเมินและทำนายโรคมะเร็ง การใช้ภาพทางการแพทย์ที่มีอยู่แล้วในทางคลินิกช่วยลดต้นทุนและความยุ่งยากในการตรวจวินิจฉัย ซึ่งแตกต่างจากการเจาะเอาชิ้นเนื้อไปตรวจ (biopsy) ที่อาจมีความเจ็บปวดและมีค่าใช้จ่ายสูงกว่า นอกจากนี้ การทำนายที่แม่นยำยิ่งขึ้นจะช่วยให้แพทย์สามารถวางแผนการรักษาที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละรายได้ดียิ่งขึ้น นำไปสู่การเพิ่มโอกาสรอดชีวิตและคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นของผู้ป่วย

อย่างไรก็ตาม งานวิจัยยังมีข้อจำกัดที่ควรพิจารณา เช่น ขนาดกลุ่มตัวอย่างผู้ป่วยที่ใช้ในการสร้างแบบจำลอง ความหลากหลายของลักษณะผู้ป่วย และความสามารถในการนำผลการวิจัยไปใช้ในทางปฏิบัติได้จริง การศึกษาเพิ่มเติมอาจจำเป็นเพื่อยืนยันความแม่นยำและประสิทธิภาพของแบบจำลองในกลุ่มตัวอย่างที่ใหญ่ขึ้นและหลากหลายมากขึ้น รวมถึงการประเมินผลกระทบทางคลินิกและเศรษฐศาสตร์ของวิธีการนี้ การตรวจสอบความน่าเชื่อถือและความสามารถในการทำซ้ำผลการทดลอง (reproducibility) ของแบบจำลองเรดิโอมิกส์ก็มีความสำคัญเช่นกัน เนื่องจากความแตกต่างของอุปกรณ์และซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการวิเคราะห์ภาพทางการแพทย์อาจส่งผลต่อความสอดคล้องของผลลัพธ์

งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมใด

งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมด้านการแพทย์และเทคโนโลยีทางการแพทย์หลายสาขา โดยเฉพาะ:

  1. อุตสาหกรรมการพัฒนาซอฟต์แวร์ทางการแพทย์: งานวิจัยนี้สามารถนำไปสู่การพัฒนาซอฟต์แวร์สำหรับการวิเคราะห์ภาพทางการแพทย์โดยใช้เทคนิคเรดิโอมิกส์ เพื่อช่วยแพทย์ในการวินิจฉัยและทำนายโรคมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกได้อย่างแม่นยำและรวดเร็วขึ้น

  2. อุตสาหกรรมการผลิตอุปกรณ์ทางการแพทย์: งานวิจัยนี้สามารถนำไปใช้ในการพัฒนาและปรับปรุงอุปกรณ์การถ่ายภาพทางการแพทย์ เช่น เครื่อง CT scan เพื่อให้ได้ภาพที่มีคุณภาพสูงและเหมาะสมกับการวิเคราะห์ด้วยเทคนิคเรดิโอมิกส์

  3. อุตสาหกรรมบริการสุขภาพ: งานวิจัยนี้สามารถนำไปใช้ในการปรับปรุงกระบวนการดูแลรักษาผู้ป่วยมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูก ช่วยให้แพทย์สามารถวางแผนการรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น และเพิ่มโอกาสในการรอดชีวิตของผู้ป่วย

งานวิจัยนี้เหมาะกับอาชีพใด

งานวิจัยนี้เหมาะกับบุคลากรทางการแพทย์และวิศวกรหลายสาขา ได้แก่:

  1. แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านมะเร็งวิทยา (Oncologist): แพทย์สามารถนำผลการวิจัยนี้ไปใช้ในการวางแผนการรักษาผู้ป่วย เลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสม และติดตามผลการรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพ

  2. นักรังสีวิทยา (Radiologist): นักรังสีวิทยาสามารถใช้ความรู้จากงานวิจัยนี้ในการวิเคราะห์ภาพทางการแพทย์ ช่วยในการวินิจฉัยและทำนายโรคได้แม่นยำยิ่งขึ้น

  3. นักวิทยาศาสตร์ข้อมูล (Data Scientist): นักวิทยาศาสตร์ข้อมูลสามารถนำความรู้ด้านการวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ และเทคนิค machine learning มาพัฒนาและปรับปรุงแบบจำลองการทำนายโรคจากเรดิโอมิกส์ได้

  4. วิศวกรชีวการแพทย์ (Biomedical Engineer): วิศวกรชีวการแพทย์สามารถนำความรู้จากงานวิจัยนี้ไปพัฒนาอุปกรณ์และเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้องกับการวิเคราะห์ภาพทางการแพทย์และเรดิโอมิกส์

สร้างบทวิเคราะห์โดย Gemini เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2568
รหัสโครงการ : 12677
หัวหน้าโครงการ : รศ. ดร. โยธิน รักวงษ์ไทย
ปีงบประมาณ : 2563
หน่วยงาน : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
สาขาวิจัย : กลุ่มข้อมูลด้านวิทยาศาสตร์การแพทย์และสุขภาพ
ประเภทโครงการ : โครงการเดี่ยว
สถานะ : ปิดโครงการ
คำสำคัญ :
วัตถุประสงค์ : (1) To develop an image-based prognostic biomarker based on radiomics (radiomic biomarker), and a combined radiomic-clinical biomarker that integrates both radiomic and clinical features for survival prediction of NPC patients. (2) To evaluate the improved prognostic performance of the radiomic biomarker, and the combined radiomic-clinical biomarker as compared to clinical biomarkers in NPC patients.

รศ. ดร. โยธิน รักวงษ์ไทย. (2563). การทำนายโรคแบบไม่รุกล้ำของมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกด้วยเรดิโอมิกส์. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. .

รศ. ดร. โยธิน รักวงษ์ไทย. 2563. "การทำนายโรคแบบไม่รุกล้ำของมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกด้วยเรดิโอมิกส์". จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. .

รศ. ดร. โยธิน รักวงษ์ไทย. "การทำนายโรคแบบไม่รุกล้ำของมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกด้วยเรดิโอมิกส์". จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2563. .

รศ. ดร. โยธิน รักวงษ์ไทย. การทำนายโรคแบบไม่รุกล้ำของมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกด้วยเรดิโอมิกส์. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2563. .

Creative Commons : CC

Creative Commons
Attribution ให้เผยแพร่ ดัดแปลง โดยต้องระบุที่มา

รายการที่เกี่ยวข้อง

จีโนมิกส์เพื่อประชากรไทยที่มีความพิการทางช่องปากเเละฟัน

OECD : กลุ่มข้อมูลด้านวิทยาศาสตร์การแพทย์และสุขภาพ

พัฒนาเลเซอร์สำหรับใช้ส่งเสริมสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ ในระดับปฐมภูมิ

OECD : กลุ่มข้อมูลด้านวิทยาศาสตร์การแพทย์และสุขภาพ