การทำนายโรคแบบไม่รุกล้ำของมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกด้วยเรดิโอมิกส์
บทวิเคราะห์งานวิจัย
งานวิจัยนี้ศึกษาการใช้เทคนิคเรดิโอมิกส์ (Radiomics) ในการทำนายโรคมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูก (Nasopharyngeal Carcinoma; NPC) ซึ่งเป็นมะเร็งศีรษะและลำคอชนิดร้ายแรงและพบได้บ่อยในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และจีนตอนใต้ จุดเด่นของงานวิจัยนี้อยู่ที่การนำข้อมูลเชิงปริมาณจากภาพทางการแพทย์ (เช่น ภาพ CT scan) มาวิเคราะห์เพื่อสร้างแบบจำลองในการทำนายโอกาสการรอดชีวิตของผู้ป่วย แทนที่จะพึ่งพาเพียงข้อมูลทางคลินิกแบบดั้งเดิม เช่น การจัดระยะโรคตามระบบ TNM หรือปริมาณไวรัส Epstein-Barr ในเลือด
งานวิจัยมุ่งเน้นการพัฒนาตัวบ่งชี้ชีวภาพ (biomarker) สองประเภท: (1) ตัวบ่งชี้ชีวภาพจากเรดิโอมิกส์ (radiomic biomarker) ซึ่งดึงข้อมูลจากลักษณะต่างๆ ของก้อนมะเร็งในภาพ CT เช่น ขนาด รูปร่าง ความเข้มของว็อกเซล (voxel) และพื้นผิว และ (2) ตัวบ่งชี้ชีวภาพแบบผสมผสาน (combined radiomic-clinical biomarker) ซึ่งรวมข้อมูลจากเรดิโอมิกส์เข้ากับข้อมูลทางคลินิก เป้าหมายคือการเปรียบเทียบประสิทธิภาพการทำนายของตัวบ่งชี้ชีวภาพทั้งสองประเภทนี้กับวิธีการแบบเดิมที่ใช้ข้อมูลทางคลินิกเพียงอย่างเดียว เพื่อประเมินว่าการเพิ่มเติมข้อมูลจากเรดิโอมิกส์จะช่วยปรับปรุงความแม่นยำในการทำนายผลลัพธ์ของผู้ป่วยได้หรือไม่
ความสำคัญของงานวิจัยนี้คือการนำเสนอวิธีการที่ไม่รุกล้ำ (non-invasive) ในการประเมินและทำนายโรคมะเร็ง การใช้ภาพทางการแพทย์ที่มีอยู่แล้วในทางคลินิกช่วยลดต้นทุนและความยุ่งยากในการตรวจวินิจฉัย ซึ่งแตกต่างจากการเจาะเอาชิ้นเนื้อไปตรวจ (biopsy) ที่อาจมีความเจ็บปวดและมีค่าใช้จ่ายสูงกว่า นอกจากนี้ การทำนายที่แม่นยำยิ่งขึ้นจะช่วยให้แพทย์สามารถวางแผนการรักษาที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละรายได้ดียิ่งขึ้น นำไปสู่การเพิ่มโอกาสรอดชีวิตและคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นของผู้ป่วย
อย่างไรก็ตาม งานวิจัยยังมีข้อจำกัดที่ควรพิจารณา เช่น ขนาดกลุ่มตัวอย่างผู้ป่วยที่ใช้ในการสร้างแบบจำลอง ความหลากหลายของลักษณะผู้ป่วย และความสามารถในการนำผลการวิจัยไปใช้ในทางปฏิบัติได้จริง การศึกษาเพิ่มเติมอาจจำเป็นเพื่อยืนยันความแม่นยำและประสิทธิภาพของแบบจำลองในกลุ่มตัวอย่างที่ใหญ่ขึ้นและหลากหลายมากขึ้น รวมถึงการประเมินผลกระทบทางคลินิกและเศรษฐศาสตร์ของวิธีการนี้ การตรวจสอบความน่าเชื่อถือและความสามารถในการทำซ้ำผลการทดลอง (reproducibility) ของแบบจำลองเรดิโอมิกส์ก็มีความสำคัญเช่นกัน เนื่องจากความแตกต่างของอุปกรณ์และซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการวิเคราะห์ภาพทางการแพทย์อาจส่งผลต่อความสอดคล้องของผลลัพธ์
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมใด
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมด้านการแพทย์และเทคโนโลยีทางการแพทย์หลายสาขา โดยเฉพาะ:
-
อุตสาหกรรมการพัฒนาซอฟต์แวร์ทางการแพทย์: งานวิจัยนี้สามารถนำไปสู่การพัฒนาซอฟต์แวร์สำหรับการวิเคราะห์ภาพทางการแพทย์โดยใช้เทคนิคเรดิโอมิกส์ เพื่อช่วยแพทย์ในการวินิจฉัยและทำนายโรคมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกได้อย่างแม่นยำและรวดเร็วขึ้น
-
อุตสาหกรรมการผลิตอุปกรณ์ทางการแพทย์: งานวิจัยนี้สามารถนำไปใช้ในการพัฒนาและปรับปรุงอุปกรณ์การถ่ายภาพทางการแพทย์ เช่น เครื่อง CT scan เพื่อให้ได้ภาพที่มีคุณภาพสูงและเหมาะสมกับการวิเคราะห์ด้วยเทคนิคเรดิโอมิกส์
-
อุตสาหกรรมบริการสุขภาพ: งานวิจัยนี้สามารถนำไปใช้ในการปรับปรุงกระบวนการดูแลรักษาผู้ป่วยมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูก ช่วยให้แพทย์สามารถวางแผนการรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น และเพิ่มโอกาสในการรอดชีวิตของผู้ป่วย
งานวิจัยนี้เหมาะกับอาชีพใด
งานวิจัยนี้เหมาะกับบุคลากรทางการแพทย์และวิศวกรหลายสาขา ได้แก่:
-
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านมะเร็งวิทยา (Oncologist): แพทย์สามารถนำผลการวิจัยนี้ไปใช้ในการวางแผนการรักษาผู้ป่วย เลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสม และติดตามผลการรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพ
-
นักรังสีวิทยา (Radiologist): นักรังสีวิทยาสามารถใช้ความรู้จากงานวิจัยนี้ในการวิเคราะห์ภาพทางการแพทย์ ช่วยในการวินิจฉัยและทำนายโรคได้แม่นยำยิ่งขึ้น
-
นักวิทยาศาสตร์ข้อมูล (Data Scientist): นักวิทยาศาสตร์ข้อมูลสามารถนำความรู้ด้านการวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ และเทคนิค machine learning มาพัฒนาและปรับปรุงแบบจำลองการทำนายโรคจากเรดิโอมิกส์ได้
-
วิศวกรชีวการแพทย์ (Biomedical Engineer): วิศวกรชีวการแพทย์สามารถนำความรู้จากงานวิจัยนี้ไปพัฒนาอุปกรณ์และเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้องกับการวิเคราะห์ภาพทางการแพทย์และเรดิโอมิกส์
| รหัสโครงการ : | 12677 |
| หัวหน้าโครงการ : | รศ. ดร. โยธิน รักวงษ์ไทย |
| ปีงบประมาณ : | 2563 |
| หน่วยงาน : | จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย |
| สาขาวิจัย : | กลุ่มข้อมูลด้านวิทยาศาสตร์การแพทย์และสุขภาพ |
| ประเภทโครงการ : | โครงการเดี่ยว |
| สถานะ : | ปิดโครงการ |
| คำสำคัญ : | |
| วัตถุประสงค์ : | (1) To develop an image-based prognostic biomarker based on radiomics (radiomic biomarker), and a combined radiomic-clinical biomarker that integrates both radiomic and clinical features for survival prediction of NPC patients. (2) To evaluate the improved prognostic performance of the radiomic biomarker, and the combined radiomic-clinical biomarker as compared to clinical biomarkers in NPC patients. |
รศ. ดร. โยธิน รักวงษ์ไทย. (2563). การทำนายโรคแบบไม่รุกล้ำของมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกด้วยเรดิโอมิกส์. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. .
รศ. ดร. โยธิน รักวงษ์ไทย. 2563. "การทำนายโรคแบบไม่รุกล้ำของมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกด้วยเรดิโอมิกส์". จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. .
รศ. ดร. โยธิน รักวงษ์ไทย. "การทำนายโรคแบบไม่รุกล้ำของมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกด้วยเรดิโอมิกส์". จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2563. .
รศ. ดร. โยธิน รักวงษ์ไทย. การทำนายโรคแบบไม่รุกล้ำของมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกด้วยเรดิโอมิกส์. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2563. .