นวัตกรรมแปรรูปเพิ่มมูลค่ามังคุดสำหรับเศรษฐกิจฐานรากอย่างยั่งยืน : บทเรียนต้นแบบจากชุมชนลุ่มน้ำหลังสวน
บทวิเคราะห์งานวิจัย
งานวิจัยเรื่อง “นวัตกรรมแปรรูปเพิ่มมูลค่ามังคุดสำหรับเศรษฐกิจฐานรากอย่างยั่งยืน: บทเรียนต้นแบบจากชุมชนลุ่มน้ำหลังสวน” เป็นงานวิจัยเชิงประยุกต์ที่มีเป้าหมายแก้ปัญหาเรื่องมังคุดล้นตลาดในอำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร โดยมุ่งเน้นการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับมังคุดผ่านการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์หลากหลายชนิด งานวิจัยนี้ไม่ได้หยุดอยู่แค่การพัฒนาผลิตภัณฑ์ แต่ยังครอบคลุมถึงการสร้างแบรนด์ การออกแบบบรรจุภัณฑ์ การวางแผนการตลาด และการประชาสัมพันธ์ ซึ่งสะท้อนถึงความรอบด้านและความเข้าใจในระบบนิเวศของธุรกิจเกษตรกรรมและการท่องเที่ยวในพื้นที่
จุดเด่นของงานวิจัยนี้คือการผสานองค์ความรู้ด้านการแปรรูปอาหาร เทคโนโลยีการถนอมอาหาร การออกแบบผลิตภัณฑ์ และการตลาดเข้าไว้ด้วยกัน การเลือกใช้ประเพณีแห่พระแข่งเรือขึ้นโขนชิงธง เป็นธีมในการออกแบบผลิตภัณฑ์ 5 ชนิด (น้ำมังคุดพร้อมดื่ม, น้ำมังคุดพร้อมดื่มสูตรอาหารเจ, มังคุดสดตัดแต่งพร้อมรับประทาน, มังคุดฟรีซดรายผงโพรไบโอติกผสมพรีไบโอติก, และเค้กชิฟฟ่อนมังคุด) เป็นกลยุทธ์ที่ชาญฉลาด เพราะช่วยสร้างเอกลักษณ์เฉพาะตัวให้กับผลิตภัณฑ์ และเชื่อมโยงผลิตภัณฑ์เข้ากับวัฒนธรรมท้องถิ่นได้อย่างลงตัว การเลือกใช้วัตถุดิบที่เป็นมังคุด สะท้อนถึงความตั้งใจที่จะส่งเสริมการเกษตรในพื้นที่ และแก้ปัญหาผลผลิตส่วนเกิน นอกจากนี้ การนำเทคโนโลยีการแปรรูปที่ทันสมัยมาใช้ เช่น การทำมังคุดฟรีซดราย ช่วยยืดอายุการเก็บรักษาและเพิ่มมูลค่าให้กับผลิตภัณฑ์ได้เป็นอย่างดี
อย่างไรก็ตาม งานวิจัยนี้ยังมีข้อจำกัดบางประการ เช่น การขยายผลสู่ระดับอุตสาหกรรม อาจต้องมีการปรับปรุงกระบวนการผลิตให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น เพื่อให้สามารถผลิตได้ในปริมาณมาก และต้นทุนการผลิตต่ำลง การสร้างแบรนด์และการตลาด จำเป็นต้องมีการศึกษาตลาดเป้าหมายให้ละเอียด และพัฒนากลยุทธ์การตลาดที่เหมาะสม เพื่อให้ผลิตภัณฑ์สามารถแข่งขันในตลาดได้อย่างมีประสิทธิภาพ การถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับเกษตรกรและผู้ประกอบการ อาจต้องมีการติดตามผลอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้แน่ใจว่า เกษตรกรสามารถนำองค์ความรู้ไปใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และสามารถพัฒนาผลิตภัณฑ์ของตนเองได้อย่างยั่งยืน
งานวิจัยชิ้นนี้มีส่วนสำคัญในการสร้างต้นแบบและแนวทางในการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีผลผลิตทางการเกษตรเป็นสินค้าหลัก การนำเสนอวิธีการแปรรูปที่หลากหลายและการเชื่อมโยงกับการท่องเที่ยว เป็นแนวทางที่ดีในการสร้างรายได้เพิ่มให้กับเกษตรกรและชุมชน แต่ความสำเร็จของโครงการ ยังขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายด้าน เช่น การสนับสนุนจากภาครัฐ การมีส่วนร่วมของชุมชน และการปรับตัวให้เข้ากับสภาพตลาดที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมใด
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมอาหารแปรรูป อุตสาหกรรมเกษตร และอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว
เหตุผล:
-
อุตสาหกรรมอาหารแปรรูป: งานวิจัยนี้พัฒนาผลิตภัณฑ์มังคุดแปรรูป 5 ชนิด พร้อมด้วยกระบวนการผลิตที่ได้มาตรฐาน ซึ่งสามารถนำไปใช้เป็นต้นแบบในการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารแปรรูปอื่นๆ ได้ นอกจากนี้ การออกแบบบรรจุภัณฑ์และกลยุทธ์การตลาด ก็เป็นองค์ความรู้ที่มีประโยชน์ต่ออุตสาหกรรมอาหารแปรรูปอย่างมาก
-
อุตสาหกรรมเกษตร: งานวิจัยนี้ช่วยแก้ปัญหาเรื่องมังคุดล้นตลาด โดยการเพิ่มมูลค่าให้กับมังคุดผ่านการแปรรูป ซึ่งเป็นแนวทางที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้กับพืชผลทางการเกษตรอื่นๆ ได้ การถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับเกษตรกร ก็จะช่วยยกระดับทักษะและความรู้ของเกษตรกร ให้สามารถผลิตสินค้าที่มีคุณภาพและสามารถแข่งขันในตลาดได้
-
อุตสาหกรรมการท่องเที่ยว: การเชื่อมโยงผลิตภัณฑ์มังคุดแปรรูปเข้ากับวัฒนธรรมท้องถิ่น และการส่งเสริมการท่องเที่ยว ทำให้ผลิตภัณฑ์กลายเป็นของฝากและของที่ระลึก ที่ดึงดูดนักท่องเที่ยว ซึ่งจะช่วยสร้างรายได้ให้กับชุมชนและกระตุ้นเศรษฐกิจท้องถิ่น
งานวิจัยนี้เหมาะกับอาชีพใด
งานวิจัยนี้เหมาะกับเกษตรกรผู้ปลูกมังคุด ผู้ประกอบการแปรรูปผลไม้ วิสาหกิจชุมชน และผู้ประกอบการธุรกิจท่องเที่ยว
เหตุผล:
-
เกษตรกรผู้ปลูกมังคุด: งานวิจัยนี้ช่วยแก้ปัญหาเรื่องมังคุดล้นตลาด และเพิ่มช่องทางการจำหน่ายผลผลิต ทำให้เกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้น และสามารถสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจให้กับตนเองได้
-
ผู้ประกอบการแปรรูปผลไม้: งานวิจัยนี้ให้แนวทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์มังคุดแปรรูป พร้อมทั้งกระบวนการผลิตและการตลาด ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อผู้ประกอบการในการขยายธุรกิจและเพิ่มรายได้
-
วิสาหกิจชุมชน: งานวิจัยนี้สามารถนำไปใช้เป็นต้นแบบในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และสร้างรายได้ให้กับวิสาหกิจชุมชน โดยเฉพาะชุมชนที่ปลูกมังคุด ซึ่งจะช่วยสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชน
-
ผู้ประกอบการธุรกิจท่องเที่ยว: ผลิตภัณฑ์มังคุดแปรรูปที่เชื่อมโยงกับวัฒนธรรมท้องถิ่น สามารถนำมาใช้เป็นสินค้าขายของที่ระลึก และดึงดูดนักท่องเที่ยว ซึ่งจะช่วยสร้างรายได้ให้กับผู้ประกอบการธุรกิจท่องเที่ยว
| รหัสโครงการ : | 42818 |
| หัวหน้าโครงการ : | ผศ.ดร. พิมพ์เพ็ญ พรเฉลิมพงศ์ |
| ปีงบประมาณ : | 2563 |
| หน่วยงาน : | สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง |
| สาขาวิจัย : | กลุ่มข้อมูลด้านวิศวกรรมและเทคโนโลยี |
| ประเภทโครงการ : | โครงการเดี่ยว |
| สถานะ : | ปิดโครงการ |
| คำสำคัญ : | |
| วัตถุประสงค์ : | 1) พัฒนาต้นแบบกระบวนการผลิตและพัฒนาผลิตภัณฑ์มังคุดแปรรูปจำนวน 5 ผลิตภัณฑ์2) สร้างตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์แบบสร้างสรรค์ที่สะท้อนอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรม สำหรับเพิ่มคุณค่าผลิตภัณฑ์มังคุดแปรรูปทั้ง 5 ผลิตภัณฑ์3) สร้างแนวทางการตลาดสำหรับธุรกิจผลิตภัณฑ์มังคุดแปรรูป เพื่อเป็นของฝากและของที่ระลึก สำหรับอำเภอหลังสวนซึ่งเป็นประตูสู่ภาคใต้สำหรับเชื่อมทะเลอ่าวไทย และอันดามัน4) สร้างแนวทางประชาสัมพันธ์และส่งเสริมการตลาดเชิงวัฒนธรรม เพื่อร้อยเรียงผลิตภัณฑ์เป็นหนึ่งเดียวกับแหล่งกำเนิด ลุ่มแม่น้ำหลังสวน จังหวัดชุมพร เพื่อสร้างพัฒนาการทางเศรษฐกิจในพื้นที่ ด้วยมิติการเกษตรและการท่องเที่ยว5) ถ่ายทอดองค์ความรู้ให้เกษตรกร ผู้ประกอบการแปรรูปผลไม้ และวิสาหกิจชุมชนกลุ่มมังคุดศูนย์เรียนรู้การเกษตรท่ามะพลาจังหวัดชุมพร ได้รับการเสริมสร้างศักยภาพในการแปรรูปผลิตภัณฑ์มังคุดเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม ทั้งในด้านการแปรรูปและการตลาด |
ผศ.ดร. พิมพ์เพ็ญ พรเฉลิมพงศ์. (2563). นวัตกรรมแปรรูปเพิ่มมูลค่ามังคุดสำหรับเศรษฐกิจฐานรากอย่างยั่งยืน : บทเรียนต้นแบบจากชุมชนลุ่มน้ำหลังสวน. สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง. กรุงเทพมหานคร.
ผศ.ดร. พิมพ์เพ็ญ พรเฉลิมพงศ์. 2563. "นวัตกรรมแปรรูปเพิ่มมูลค่ามังคุดสำหรับเศรษฐกิจฐานรากอย่างยั่งยืน : บทเรียนต้นแบบจากชุมชนลุ่มน้ำหลังสวน". สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง. กรุงเทพมหานคร.
ผศ.ดร. พิมพ์เพ็ญ พรเฉลิมพงศ์. "นวัตกรรมแปรรูปเพิ่มมูลค่ามังคุดสำหรับเศรษฐกิจฐานรากอย่างยั่งยืน : บทเรียนต้นแบบจากชุมชนลุ่มน้ำหลังสวน". สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง, 2563. กรุงเทพมหานคร.
ผศ.ดร. พิมพ์เพ็ญ พรเฉลิมพงศ์. นวัตกรรมแปรรูปเพิ่มมูลค่ามังคุดสำหรับเศรษฐกิจฐานรากอย่างยั่งยืน : บทเรียนต้นแบบจากชุมชนลุ่มน้ำหลังสวน. สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง; 2563. กรุงเทพมหานคร.