ชุดโรงงานพร้อมเครื่องจักรแปรรูปผลไม้ตัวต่อเพื่อธนาคารผลไม้เคลื่อนที่
บทวิเคราะห์งานวิจัย
งานวิจัยนี้มุ่งแก้ปัญหาผลผลิตล้นตลาดและการเน่าเสียของผลไม้ โดยเฉพาะมะม่วง ซึ่งส่งผลกระทบอย่างหนักต่อเกษตรกรไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงวิกฤต COVID-19 ที่ส่งผลให้การส่งออกลดลงอย่างมาก งานวิจัยนี้จึงนำเสนอแนวทางการแก้ปัญหาโดยการพัฒนา “ชุดโรงงานพร้อมเครื่องจักรแปรรูปผลไม้ตัวต่อเพื่อธนาคารผลไม้เคลื่อนที่” ซึ่งเป็นนวัตกรรมที่น่าสนใจและมีศักยภาพสูงในการเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจให้กับเกษตรกร
จุดเด่นของงานวิจัยนี้คือการออกแบบชุดโรงงานเคลื่อนที่ได้ ซึ่งช่วยลดข้อจำกัดด้านสถานที่และโครงสร้างพื้นฐาน ทำให้สามารถนำไปใช้งานได้ในพื้นที่เพาะปลูกต่างๆ โดยไม่ต้องลงทุนสร้างโรงงานขนาดใหญ่ ซึ่งเหมาะสมกับสภาพพื้นที่การเกษตรของไทยที่มีความหลากหลาย และช่วยลดต้นทุนการขนส่งผลผลิตที่อาจเน่าเสียก่อนถึงโรงงานแปรรูป การออกแบบที่อ้างอิงตามมาตรฐาน GMP เป็นอีกหนึ่งจุดแข็งที่แสดงถึงความใส่ใจในด้านคุณภาพและความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ ทำให้ผลิตภัณฑ์ที่ได้มีคุณภาพสูงและสามารถแข่งขันในตลาดได้
กระบวนการแปรรูปมะม่วงสดให้เป็นมะม่วงบดละเอียดแช่เยือกแข็ง ช่วยยืดอายุการเก็บรักษาจาก 14 วันเป็น 1-2 ปี ซึ่งเป็นการเพิ่มมูลค่าอย่างเห็นได้ชัด จากการคำนวณมูลค่าเพิ่มพบว่ามะม่วงสด 1 กิโลกรัมสามารถแปรรูปเป็นมะม่วงบดละเอียดที่มีมูลค่าเพิ่มถึง 416% แสดงให้เห็นถึงศักยภาพในการสร้างรายได้ให้กับเกษตรกร นอกจากนี้ การจัดทำคู่มือมาตรฐานกระบวนการผลิตและระบบประกันคุณภาพ จะเป็นประโยชน์อย่างมากในการควบคุมคุณภาพผลิตภัณฑ์และการปฏิบัติงานให้เป็นไปตามมาตรฐาน
การอบรมบุคลากรให้แก่เกษตรกรในพื้นที่ภาคเหนือและภาคใต้ เป็นการนำองค์ความรู้จากงานวิจัยไปสู่การปฏิบัติจริง ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างการยอมรับและการนำนวัตกรรมไปใช้ประโยชน์อย่างมีประสิทธิภาพ การเลือกพื้นที่ทดลองใน 2 ภูมิภาคที่แตกต่างกัน ช่วยแสดงให้เห็นถึงความสามารถในการปรับใช้เทคโนโลยีนี้ได้กับสภาพแวดล้อมที่หลากหลาย และเป็นการสร้างความน่าเชื่อถือให้กับงานวิจัยมากยิ่งขึ้น
อย่างไรก็ตาม งานวิจัยนี้ยังมีข้อจำกัดบางประการ เช่น การจำกัดการทดลองเพียงมะม่วง 2 พันธุ์ อาจจำเป็นต้องมีการทดลองเพิ่มเติมกับผลไม้ชนิดอื่นๆ เพื่อให้เห็นถึงความหลากหลายของการใช้งาน และการพัฒนาชุดระบบสาธารณูปโภคที่เคลื่อนที่ไปพร้อมโรงงาน เป็นสิ่งที่จำเป็นที่จะต้องพัฒนาต่อยอดในอนาคต เพื่อให้การทำงานมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น รวมถึงการขยายการผลิตไปยังผลไม้ชนิดอื่นๆ เช่น ลิ้นจี่ มังคุด ลำไย จะช่วยเพิ่มความยั่งยืนและขยายโอกาสทางธุรกิจ
โดยรวมแล้ว งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยที่มีคุณค่าและมีความสำคัญต่อการพัฒนาภาคการเกษตรของไทย การพัฒนาชุดโรงงานเคลื่อนที่นี้ ไม่เพียงแต่ช่วยแก้ปัญหาผลผลิตล้นตลาดและการเน่าเสียเท่านั้น แต่ยังช่วยเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ สร้างงาน สร้างรายได้ และยกระดับคุณภาพชีวิตของเกษตรกรได้อย่างมีประสิทธิภาพ การนำนวัตกรรมนี้ไปใช้ในภาคปฏิบัติ จำเป็นต้องมีการสนับสนุนจากภาครัฐและภาคเอกชน เพื่อให้เกิดการขยายผลและสร้างความยั่งยืนให้กับอุตสาหกรรมการเกษตรของไทยต่อไป
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมใด
งานวิจัยนี้เหมาะสมกับอุตสาหกรรมแปรรูปอาหาร โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุตสาหกรรมแปรรูปผลไม้ เนื่องจากงานวิจัยนี้มุ่งเน้นการพัฒนาเทคโนโลยีและกระบวนการแปรรูปผลไม้เพื่อเพิ่มมูลค่า ยืดอายุการเก็บรักษา และแก้ปัญหาผลผลิตล้นตลาด ชุดโรงงานเคลื่อนที่ที่พัฒนาขึ้นสามารถนำไปใช้แปรรูปผลไม้ได้หลากหลายชนิด ไม่จำกัดเฉพาะมะม่วง จึงสามารถประยุกต์ใช้ได้กับอุตสาหกรรมแปรรูปผลไม้ขนาดกลางและขนาดเล็ก ที่ต้องการความคล่องตัวและประสิทธิภาพในการแปรรูป นอกจากนี้ ยังเหมาะกับอุตสาหกรรมที่เน้นการส่งออกผลไม้แปรรูป เนื่องจากกระบวนการผลิตที่ได้มาตรฐาน GMP จะช่วยสร้างความน่าเชื่อถือให้กับผลิตภัณฑ์และตอบสนองความต้องการของตลาดต่างประเทศได้
งานวิจัยนี้เหมาะกับอาชีพใด
งานวิจัยนี้เหมาะกับเกษตรกร โดยเฉพาะเกษตรกรผู้ปลูกมะม่วงและผลไม้ที่มีปัญหาเรื่องผลผลิตล้นตลาด เนื่องจากชุดโรงงานเคลื่อนที่จะช่วยแก้ปัญหาการจัดการผลผลิตที่เก็บเกี่ยวไม่ได้ทัน หรือผลผลิตที่เน่าเสียก่อนถึงมือผู้บริโภค นอกจากนี้ ยังเหมาะกับผู้ประกอบการ SMEs ที่ต้องการสร้างธุรกิจแปรรูปผลไม้ เนื่องจากชุดโรงงานมีขนาดเล็ก เคลื่อนย้ายสะดวก และมีต้นทุนการลงทุนที่ไม่สูงมาก นักวิจัย วิศวกร และผู้ที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีการเกษตร ก็สามารถนำงานวิจัยนี้ไปต่อยอดและพัฒนาได้ เพราะงานวิจัยนี้มีข้อมูลเชิงลึก ทั้งด้านเทคโนโลยี กระบวนการผลิต และการจัดการคุณภาพ ที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ พัฒนา และสร้างนวัตกรรมใหม่ๆ ในอุตสาหกรรมการเกษตรได้
| รหัสโครงการ : | 178626 |
| หัวหน้าโครงการ : | รศ.ดร. ปิติเขต สู้รักษา |
| ปีงบประมาณ : | 2563 |
| หน่วยงาน : | สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง |
| สาขาวิจัย : | กลุ่มข้อมูลด้านเกษตรศาสตร์ |
| ประเภทโครงการ : | โครงการเดี่ยว |
| สถานะ : | ปิดโครงการ |
| คำสำคัญ : | |
| วัตถุประสงค์ : | 1) ออกแบบและสร้างต้นแบบชุดโรงงานพร้อมเครื่องจักรแปรรูปตัวต่อที่อ้างอิงตามข้อกำหนด GMP นำร่องด้วยมะม่วงน้ำดอกไม้และมะม่วงมหาชนกแช่เยือกแข็ง2) ออกแบบต้นแบบกระบวนการผลิตและจัดทำต้นแบบระบบการประกันคุณภาพผลิตภัณฑ์สำหรับชุดโรงงานพร้อมเครื่องจักรแปรรูปตัวต่อ3) เพื่อสาธิตการใช้ประโยชน์และสร้างความตระหนักรู้เทคโนโลยีชุดโรงงานพร้อมเครื่องจักรแปรรูปมะม่วงน้ำดอกไม้และมะม่วงมหาชนกตัวต่อจากผลที่ได้ในข้อ 1 และข้อ 2 |
รศ.ดร. ปิติเขต สู้รักษา. (2563). ชุดโรงงานพร้อมเครื่องจักรแปรรูปผลไม้ตัวต่อเพื่อธนาคารผลไม้เคลื่อนที่. สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง. กรุงเทพมหานคร, ชุมพร, เชียงใหม่.
รศ.ดร. ปิติเขต สู้รักษา. 2563. "ชุดโรงงานพร้อมเครื่องจักรแปรรูปผลไม้ตัวต่อเพื่อธนาคารผลไม้เคลื่อนที่". สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง. กรุงเทพมหานคร, ชุมพร, เชียงใหม่.
รศ.ดร. ปิติเขต สู้รักษา. "ชุดโรงงานพร้อมเครื่องจักรแปรรูปผลไม้ตัวต่อเพื่อธนาคารผลไม้เคลื่อนที่". สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง, 2563. กรุงเทพมหานคร, ชุมพร, เชียงใหม่.
รศ.ดร. ปิติเขต สู้รักษา. ชุดโรงงานพร้อมเครื่องจักรแปรรูปผลไม้ตัวต่อเพื่อธนาคารผลไม้เคลื่อนที่. สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง; 2563. กรุงเทพมหานคร, ชุมพร, เชียงใหม่.