กลุ่มข้อมูลด้านสังคมศาสตร์

เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมในการจัดการขยะทั่วไปในเขตที่อยู่อาศัย: การแทรกแซงทางสังคมเพื่อการออกแบบนโยบายที่มีประสิทธิผล (ชื่อเดิม: เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมในการจัดการขยะติดเชื้อ: การแทรกแทรงทางสังคมเพื่อการออกแบบนโยบายที่มีประสิทธิผล)

... 4 มีนาคม 2568

บทวิเคราะห์งานวิจัย

งานวิจัยเรื่อง "เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมในการจัดการขยะทั่วไปในเขตที่อยู่อาศัย: การแทรกแซงทางสังคมเพื่อการออกแบบนโยบายที่มีประสิทธิผล" เป็นการศึกษาเชิงประจักษ์ที่น่าสนใจ โดยใช้ระยะเวลากิจกรรมการทดลองที่ยาวนานถึง 32 สัปดาห์ ซึ่งถือว่าเป็นระยะเวลาที่เพียงพอต่อการสังเกตพฤติกรรมการคัดแยกขยะที่เปลี่ยนแปลงไป และการวิจัยนี้ได้นำทฤษฎีการผลักดัน (Nudge Theory) มาประยุกต์ใช้ในการออกแบบการแทรกแซงพฤติกรรม ซึ่งเป็นวิธีการที่เน้นการชี้นำพฤติกรรมโดยไม่บังคับ แตกต่างจากนโยบายแบบบังคับหรือลงโทษ ซึ่งอาจก่อให้เกิดผลกระทบด้านลบได้ การวิจัยนี้ได้ทดสอบการแทรกแซง 3 รูปแบบ ได้แก่ การให้ข้อมูล, การปรับเปลี่ยนสภาพแวดล้อมทางกายภาพ, และการใช้บรรทัดฐานทางสังคมและข้อมูลสะท้อนกลับ โดยมีกลุ่มตัวอย่างครอบคลุมที่อยู่อาศัย 3 ประเภทคือ บ้านเดี่ยว ทาวน์โฮม และอาคารชุด ซึ่งทำให้สามารถวิเคราะห์ความแตกต่างของผลลัพธ์ที่ได้จากการแทรกแซงแต่ละรูปแบบในแต่ละประเภทของที่อยู่อาศัยได้อย่างมีประสิทธิภาพ

จุดเด่นของงานวิจัยนี้ คือ การใช้กลุ่มควบคุม (กลุ่มที่ไม่ได้รับการแทรกแซงใดๆ) เพื่อเปรียบเทียบผลลัพธ์ ทำให้สามารถวัดประสิทธิผลของการแทรกแซงได้อย่างแม่นยำ นอกจากนี้ การศึกษาประสิทธิภาพของการแทรกแซงแต่ละวิธีในแต่ละประเภทของที่อยู่อาศัย ทำให้ได้ข้อมูลเชิงลึกที่น่าสนใจ เช่น การปรับเปลี่ยนสภาพแวดล้อมทางกายภาพให้มีประสิทธิภาพดีที่สุด เนื่องจากเป็นการสื่อสารที่ตรงไปตรงมา ตรงกับผู้มีหน้าที่จัดการขยะ และเป็นการสื่อสารที่มั่นคงถาวร ขณะที่ที่อยู่อาศัยประเภทอาคารชุดตอบสนองต่อการแทรกแซงได้ดีที่สุด ซึ่งอาจเป็นเพราะผู้อยู่อาศัยในอาคารชุดมีอายุเฉลี่ยน้อยกว่า มีทัศนคติที่ดีต่อการรักษาสิ่งแวดล้อม และมีพื้นที่สำหรับการทิ้งขยะที่สะดวกกว่า ในทางตรงกันข้าม บ้านเดี่ยวกลับตอบสนองต่อการแทรกแซงได้น้อยที่สุด เนื่องจากการจัดการขยะมีความเป็นปัจเจกสูง และการจัดสรรพื้นที่ส่วนกลางเพื่อคัดแยกขยะอาจก่อให้เกิดความไม่สะดวก

อย่างไรก็ตาม งานวิจัยนี้ยังมีข้อจำกัดบางประการ เช่น กลุ่มตัวอย่างอาจไม่ครอบคลุมทุกพื้นที่และประเภทของที่อยู่อาศัย ซึ่งอาจทำให้ผลการวิจัยไม่สามารถนำไปใช้ได้กับทุกบริบท นอกจากนี้ การวัดผลด้วยน้ำหนักของขยะรีไซเคิลอาจไม่ครอบคลุมมิติอื่นๆ ของพฤติกรรมการคัดแยกขยะ เช่น คุณภาพของขยะรีไซเคิลที่ถูกคัดแยก หรือพฤติกรรมการทิ้งขยะอื่นๆ ที่ไม่ได้ถูกวัด แม้ว่าจะมีการคำนวณมูลค่าทางเศรษฐกิจที่ได้จากการเพิ่มปริมาณขยะรีไซเคิล แต่การประเมินนี้ก็ยังอยู่ในระดับเบื้องต้น และยังไม่ได้คำนึงถึงต้นทุนในการดำเนินการแทรกแซงต่างๆ ดังนั้นจึงควรมีการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อให้ครอบคลุมมิติต่างๆ ของปัญหาและเพื่อยืนยันผลลัพธ์ที่ได้จากการวิจัยนี้ การขยายผลการวิจัยไปยังพื้นที่อื่นๆ เช่น กรุงเทพมหานครและปริมณฑล จำเป็นต้องพิจารณาความแตกต่างของบริบททางสังคมและเศรษฐกิจ เพื่อปรับเปลี่ยนกลยุทธ์การแทรกแซงให้เหมาะสม งานวิจัยนี้จึงเป็นเพียงจุดเริ่มต้นที่ดี และยังมีโอกาสในการพัฒนาต่อยอดเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ครอบคลุมและแม่นยำมากยิ่งขึ้น

งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมใด

งานวิจัยนี้เหมาะกับหลายอุตสาหกรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการจัดการขยะ การรีไซเคิล และการพัฒนาอย่างยั่งยืน เช่น

  • อุตสาหกรรมการจัดการขยะ: งานวิจัยนี้สามารถนำไปใช้ในการออกแบบนโยบายและกลยุทธ์ในการจัดการขยะของภาคเอกชนและภาครัฐ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการคัดแยกและรีไซเคิลขยะ ลดปริมาณขยะที่ถูกฝังกลบ และลดต้นทุนในการจัดการขยะ บริษัทรับจัดการขยะสามารถนำผลการวิจัยไปปรับปรุงบริการและการสื่อสารกับลูกค้า
  • อุตสาหกรรมรีไซเคิล: งานวิจัยนี้ช่วยให้เข้าใจพฤติกรรมผู้บริโภคต่อการคัดแยกขยะ ซึ่งสามารถนำมาใช้ในการวางแผนการตลาด การออกแบบผลิตภัณฑ์ และการพัฒนาระบบการรวบรวมและรีไซเคิลให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
  • อุตสาหกรรมพลังงานทดแทน: การเพิ่มปริมาณการรีไซเคิลสามารถนำไปสู่การลดการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ และลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่งจะสนับสนุนอุตสาหกรรมพลังงานทดแทนที่มุ่งเน้นความยั่งยืน
  • อุตสาหกรรมอสังหาริมทรัพย์: ผู้ประกอบการอสังหาริมทรัพย์สามารถนำผลการวิจัยไปออกแบบและพัฒนาโครงการที่อยู่อาศัยที่เอื้อต่อการคัดแยกขยะ เพิ่มมูลค่าให้กับโครงการ และดึงดูดผู้ซื้อที่มีความตระหนักด้านสิ่งแวดล้อม

งานวิจัยนี้เหมาะกับอาชีพใด

งานวิจัยนี้เหมาะกับผู้เชี่ยวชาญในหลายอาชีพ อาทิ

  • นักวิจัยด้านเศรษฐศาสตร์พฤติกรรม: สามารถนำงานวิจัยนี้ไปใช้เป็นพื้นฐานในการศึกษาต่อยอด เช่น การศึกษาผลกระทบของการแทรกแซงทางสังคมในบริบทอื่นๆ หรือการพัฒนาแบบจำลองทางเศรษฐมิติเพื่อทำนายพฤติกรรมการคัดแยกขยะ
  • นักวางแผนเมืองและสิ่งแวดล้อม: สามารถนำผลการวิจัยไปใช้ในการออกแบบนโยบายและมาตรการในการจัดการขยะในเมือง เพื่อส่งเสริมการคัดแยกและรีไซเคิลขยะอย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงการออกแบบพื้นที่สาธารณะที่เอื้อต่อการคัดแยกขยะ
  • นักวิเคราะห์นโยบาย: สามารถนำผลการวิจัยไปใช้ในการประเมินประสิทธิภาพของนโยบายและมาตรการต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการจัดการขยะ เพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพและความคุ้มค่าของนโยบาย
  • ผู้จัดการโครงการด้านความยั่งยืน: สามารถนำผลการวิจัยไปใช้ในการออกแบบและดำเนินโครงการต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการจัดการขยะ การรีไซเคิล และการพัฒนาอย่างยั่งยืน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสิทธิผลของโครงการ
  • เจ้าหน้าที่รัฐที่เกี่ยวข้องกับการจัดการขยะ: สามารถนำความรู้จากงานวิจัยไปวางแผนและกำหนดนโยบายการจัดการขยะของประเทศให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
สร้างบทวิเคราะห์โดย Gemini เมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2568
เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมในการจัดการขยะทั่วไปในเขตที่อยู่อาศัย: การแทรกแซงทางสังคมเพื่อการออกแบบนโยบายที่มีประสิทธิผล (ชื่อเดิม: เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมในการจัดการขยะติดเชื้อ: การแทรกแทรงทางสังคมเพื่อการออกแบบนโยบายที่มีประสิทธิผล)
ภาพนี้สร้างโดย Image GPT เมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2568
รหัสโครงการ : 37816
หัวหน้าโครงการ : นายชินวัฒน์ หรยางกูร
ปีงบประมาณ : 2563
หน่วยงาน : มหาวิทยาลัยบูรพา
สาขาวิจัย : กลุ่มข้อมูลด้านสังคมศาสตร์
ประเภทโครงการ : โครงการเดี่ยว
สถานะ : ปิดโครงการ
คำสำคัญ :
วัตถุประสงค์ : To investigate peoplebehaviourregardinginfectiouswaste disposal. Toapplythenudge theory in order to encourage requiredinfectiouswaste disposalbehaviour. To study the effect of different nudging techniquesoninfectiouswaste disposalbehaviour.

นายชินวัฒน์ หรยางกูร. (2563). เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมในการจัดการขยะทั่วไปในเขตที่อยู่อาศัย: การแทรกแซงทางสังคมเพื่อการออกแบบนโยบายที่มีประสิทธิผล (ชื่อเดิม: เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมในการจัดการขยะติดเชื้อ: การแทรกแทรงทางสังคมเพื่อการออกแบบนโยบายที่มีประสิทธิผล). มหาวิทยาลัยบูรพา. กรุงเทพมหานคร, นนทบุรี, ปทุมธานี, สมุทรปราการ, สมุทรสงคราม, สมุทรสาคร.

นายชินวัฒน์ หรยางกูร. 2563. "เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมในการจัดการขยะทั่วไปในเขตที่อยู่อาศัย: การแทรกแซงทางสังคมเพื่อการออกแบบนโยบายที่มีประสิทธิผล (ชื่อเดิม: เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมในการจัดการขยะติดเชื้อ: การแทรกแทรงทางสังคมเพื่อการออกแบบนโยบายที่มีประสิทธิผล)". มหาวิทยาลัยบูรพา. กรุงเทพมหานคร, นนทบุรี, ปทุมธานี, สมุทรปราการ, สมุทรสงคราม, สมุทรสาคร.

นายชินวัฒน์ หรยางกูร. "เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมในการจัดการขยะทั่วไปในเขตที่อยู่อาศัย: การแทรกแซงทางสังคมเพื่อการออกแบบนโยบายที่มีประสิทธิผล (ชื่อเดิม: เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมในการจัดการขยะติดเชื้อ: การแทรกแทรงทางสังคมเพื่อการออกแบบนโยบายที่มีประสิทธิผล)". มหาวิทยาลัยบูรพา, 2563. กรุงเทพมหานคร, นนทบุรี, ปทุมธานี, สมุทรปราการ, สมุทรสงคราม, สมุทรสาคร.

นายชินวัฒน์ หรยางกูร. เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมในการจัดการขยะทั่วไปในเขตที่อยู่อาศัย: การแทรกแซงทางสังคมเพื่อการออกแบบนโยบายที่มีประสิทธิผล (ชื่อเดิม: เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมในการจัดการขยะติดเชื้อ: การแทรกแทรงทางสังคมเพื่อการออกแบบนโยบายที่มีประสิทธิผล). มหาวิทยาลัยบูรพา; 2563. กรุงเทพมหานคร, นนทบุรี, ปทุมธานี, สมุทรปราการ, สมุทรสงคราม, สมุทรสาคร.

Creative Commons : CC

Creative Commons
Attribution ให้เผยแพร่ ดัดแปลง โดยต้องระบุที่มา