การพัฒนาวิธีทดสอบ multiplex one-step RT-qPCR สำหรับการตรวจจับอิริโดไวรัสและไวรัสอัมพาตจิ้งหรีดพร้อมกันในไข่จิ้งหรีด
บทวิเคราะห์งานวิจัย
งานวิจัยนี้มุ่งพัฒนาเทคนิคการตรวจจับไวรัสในจิ้งหรีดสองชนิดพร้อมกัน คือ อิริโดไวรัสจิ้งหรีด (CrIV) และไวรัสอัมพาตจิ้งหรีด (CrPV) โดยใช้เทคนิค multiplex one-step RT-qPCR ซึ่งเป็นเทคนิคที่ทันสมัยและมีประสิทธิภาพสูงกว่าเทคนิค PCR แบบเดิมๆ จุดเด่นสำคัญของงานวิจัยนี้คือการพัฒนาเทคนิคการตรวจจับไวรัสทั้งสองชนิดพร้อมกันในปฏิกิริยาเดียว (multiplex) และเป็นแบบ one-step RT-qPCR ซึ่งหมายความว่ากระบวนการสร้าง cDNA จาก RNA ของไวรัสและการเพิ่มปริมาณ DNA โดย PCR เกิดขึ้นในหลอดเดียวกัน ทำให้ลดขั้นตอน ลดเวลา และลดความผิดพลาดจากการปฏิบัติงาน นอกจากนี้ยังมีการออกแบบไพรเมอร์และโพรบที่จำเพาะต่อยีนของไวรัสทั้งสองชนิดและใช้ยีนของจิ้งหรีดเป็นตัวควบคุมภายใน เพื่อลดผลลบลวงและเพิ่มความน่าเชื่อถือของผลการทดสอบ
การทดสอบประสิทธิภาพของเทคนิคที่พัฒนาขึ้นแสดงให้เห็นว่า multiplex one-step RT-qPCR สามารถตรวจจับไวรัสได้ที่ความเข้มข้นต่ำถึง 10 copy number/µl ซึ่งมีความไวสูงกว่า multiplex one-step RT-PCR (ตรวจจับได้ที่ 104 copy number/µl) และสูงกว่าเทคนิคเดิมๆ ความไวสูงนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งในการตรวจจับไวรัสในระยะเริ่มต้นของการติดเชื้อ ก่อนที่อาการจะปรากฏชัดเจน ซึ่งช่วยในการควบคุมการแพร่ระบาดได้อย่างมีประสิทธิภาพ
นอกจากการพัฒนาเทคนิคแล้วยังมีการสำรวจความชุกและความหลากหลายทางพันธุกรรมของไวรัสทั้งสองชนิดจากตัวอย่างจิ้งหรีด 134 ตัวอย่างจากแหล่งต่างๆ ทั่วประเทศไทย ข้อมูลนี้เป็นประโยชน์อย่างยิ่งในการติดตามสถานการณ์โรค การวิเคราะห์ความหลากหลายทางพันธุกรรมช่วยให้เข้าใจถึงการแพร่กระจายและวิวัฒนาการของไวรัส ซึ่งเป็นข้อมูลสำคัญในการพัฒนาแผนการควบคุมและป้องกันโรคที่เหมาะสม การพบว่ามีเพียง 8.20% ของฟาร์มที่ได้มาตรฐานฟาร์ม และ 22.95% ของฟาร์มมีการแลกเปลี่ยนไข่ระหว่างฟาร์ม บ่งชี้ถึงความเสี่ยงสูงต่อการแพร่ระบาดของโรค และจำเป็นต้องมีการสร้างมาตรฐานการเลี้ยงที่ดีขึ้น
งานวิจัยนี้ได้แสดงให้เห็นถึงความก้าวหน้าในการพัฒนาเทคนิคการตรวจจับไวรัสในจิ้งหรีดที่รวดเร็ว แม่นยำ และมีประสิทธิภาพ เทคนิคที่พัฒนาขึ้นนี้สามารถนำไปใช้ในการเฝ้าระวัง ควบคุม และป้องกันโรคระบาดในฟาร์มจิ้งหรีดได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตาม การพัฒนาชุดทดสอบที่ใช้งานง่ายในระดับฟาร์มเพื่อให้เกษตรกรสามารถนำไปใช้ได้จริง ยังเป็นสิ่งที่จำเป็นต้องดำเนินการต่อไป การศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการแพร่ระบาดของโรค เช่น การจัดการฟาร์ม การขนส่ง และสภาพแวดล้อม ก็เป็นสิ่งที่ควรได้รับการพิจารณา เพื่อให้ได้มาตรการควบคุมโรคที่ครอบคลุมและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมใด
งานวิจัยนี้เหมาะอย่างยิ่งกับอุตสาหกรรมการเลี้ยงจิ้งหรีด เนื่องจาก CrIV และ CrPV เป็นเชื้อก่อโรคที่สำคัญที่ส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมนี้โดยตรง เทคนิคการตรวจจับไวรัสที่รวดเร็วและแม่นยำนี้จะช่วยให้ผู้เลี้ยงจิ้งหรีดสามารถตรวจสอบสุขภาพของฝูงจิ้งหรีดได้อย่างมีประสิทธิภาพ ป้องกันการแพร่ระบาดของโรค ลดความสูญเสียทางเศรษฐกิจ และรักษาคุณภาพของผลิตภัณฑ์ นอกจากนี้ ยังสามารถนำไปใช้ในอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากจิ้งหรีด เพื่อให้มั่นใจในความปลอดภัยของอาหาร และส่งเสริมความน่าเชื่อถือของผลิตภัณฑ์ สำหรับอุตสาหกรรมการวิจัยทางด้านชีววิทยาและจุลชีววิทยา งานวิจัยนี้เป็นต้นแบบที่ดีในการพัฒนาเทคนิคการตรวจจับไวรัสในแมลงชนิดอื่นๆ ที่อาจก่อให้เกิดโรคระบาดในอนาคต
งานวิจัยนี้เหมาะกับอาชีพใด
งานวิจัยนี้เหมาะกับบุคลากรทางด้านต่างๆ ได้แก่ นักวิทยาศาสตร์ นักวิจัย สัตวแพทย์ เจ้าหน้าที่ปศุสัตว์ และเกษตรกรผู้เลี้ยงจิ้งหรีด นักวิทยาศาสตร์และนักวิจัยสามารถนำผลงานวิจัยนี้ไปต่อยอดในการพัฒนาเทคนิคการตรวจจับไวรัสในแมลงอื่นๆ หรือศึกษาความหลากหลายทางพันธุกรรมของไวรัส สัตวแพทย์และเจ้าหน้าที่ปศุสัตว์สามารถนำเทคนิคนี้ไปใช้ในการวินิจฉัยโรค เฝ้าระวัง และควบคุมการแพร่ระบาดของโรคในฟาร์มจิ้งหรีด เกษตรกรสามารถนำเทคนิคนี้ไปใช้ในการตรวจสุขภาพจิ้งหรีดในฟาร์มของตนเอง เพื่อป้องกันความเสียหายจากโรคระบาด อาชีพที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร ก็สามารถนำเทคนิคนี้ไปใช้ในการตรวจสอบความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์จากจิ้งหรีดได้เช่นกัน
| รหัสโครงการ : | 105176 |
| หัวหน้าโครงการ : | นายปรีดา เลิศวัชระสารกุล |
| ปีงบประมาณ : | 2564 |
| หน่วยงาน : | มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ |
| สาขาวิจัย : | กลุ่มข้อมูลด้านเกษตรศาสตร์ |
| ประเภทโครงการ : | โครงการเดี่ยว |
| สถานะ : | ปิดโครงการ |
| คำสำคัญ : | |
| วัตถุประสงค์ : | 1. เพื่อพัฒนาเทคนิค multiplex RT-PCR สำหรับตรวจหาเชื้อ CrIV และ CrPV จากตัวอย่างไข่จิ้งหรีดที่ติดเชื้อในปฏิกิริยาเดียว เพื่อการวินิจฉัยยืนยันการติดเชื้อ 2. เพื่อพัฒนาเทคนิค multiplex one step RT-qPCR สำหรับตรวจหาเชื้อ CrIV และ CrPV จากตัวอย่าง ไข่จิ้งหรีดในปฏิกิริยาเดียว ในกิจกรรมเฝ้าระวัง ควบคุมและป้องกันการเกิดโรคระบาด3. สำรวจสถานการณ์ของโรคในพื้นที่หรือฟาร์มเลี้ยงจิ้งหรีดของเกษตรกรในพื้นที่ได้รับตัวอย่าง4. ศึกษาความแตกต่างทางพันธุกรรมของเชื้อที่พบในแต่ละพื้นที่ |
นายปรีดา เลิศวัชระสารกุล. (2564). การพัฒนาวิธีทดสอบ multiplex one-step RT-qPCR สำหรับการตรวจจับอิริโดไวรัสและไวรัสอัมพาตจิ้งหรีดพร้อมกันในไข่จิ้งหรีด. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. กาฬสินธุ์, ขอนแก่น, เชียงใหม่, มหาสารคาม.
นายปรีดา เลิศวัชระสารกุล. 2564. "การพัฒนาวิธีทดสอบ multiplex one-step RT-qPCR สำหรับการตรวจจับอิริโดไวรัสและไวรัสอัมพาตจิ้งหรีดพร้อมกันในไข่จิ้งหรีด". มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. กาฬสินธุ์, ขอนแก่น, เชียงใหม่, มหาสารคาม.
นายปรีดา เลิศวัชระสารกุล. "การพัฒนาวิธีทดสอบ multiplex one-step RT-qPCR สำหรับการตรวจจับอิริโดไวรัสและไวรัสอัมพาตจิ้งหรีดพร้อมกันในไข่จิ้งหรีด". มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 2564. กาฬสินธุ์, ขอนแก่น, เชียงใหม่, มหาสารคาม.
นายปรีดา เลิศวัชระสารกุล. การพัฒนาวิธีทดสอบ multiplex one-step RT-qPCR สำหรับการตรวจจับอิริโดไวรัสและไวรัสอัมพาตจิ้งหรีดพร้อมกันในไข่จิ้งหรีด. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์; 2564. กาฬสินธุ์, ขอนแก่น, เชียงใหม่, มหาสารคาม.